مبانی فقهی و حقوقی بهره برداری از اختراع بدون اخذ رضایت از صاحب اختراع

نویسنده : اسکندریان، حسن؛ سلیمانپور لیچایی، حمیدرضا؛

(‎23 صفحه – از 139 تا 161 )

چکیده:
در منابع فقهی، سابقه ای از بهره برداری از اختراع بدون رضایت صاحب اختراع ، دیده نمیشود. مقاله حاضر میکوشد با ارائه وحدت ملاک از احکام احتکار و اختراع ، بین دو نهاد ارتباط برقرار کند و با استفاده از وحدت ملاک، احکام محتکر را بر صاحب اختراعی که از تولید اختراع ، امتناع میکند، بار نماید؛ بدون اینکه متمسک به قیاس های باطل در فقه گردد. همچنین سعی شده است مصادیق احتکار با توسل به علت حکم ، از مصادیق طعام فراتر رود و دامنه شمول آن هر نوع کالایی را در بر گیرد. پس از اثبات موارد مذکور، قیمت گذاری کالای احتکار شده و اختراع ، مطرح و اثبات شده است که حاکم مجوز قیمت گذاری اختراع را خواهد داشت . در منابع قانونی، قانون ثبت اختراعات ایران در موارد محدود به دولت اجازه داده است بدون کسب رضایت از صاحب اختراع ، مبادرت به بهره برداری از اختراع کند. در اسناد بین المللی هم به صورت محدود اجازه بهره برداری از اختراع بدون رضایت تجویز شده است . با بررسیهای صورت گرفته ، به نظر میرسد منابع فقهی و حقوقی در خصوص موضوع مقاله ، از غنای کافی برخوردار نیست و نیازمند تحقیق و مداقه بیشتر در این حوزه است .