مسئولیت دارندگان حضانت در نظام حقوقی ایران

نویسنده : امامی، زهره ؛ نقدی دورطی، مریم ؛

(‎30 صفحه – از 61 تا 90 )

چکیده:
کودکان به عنوان عضوی از خانواده به واسطهی محدودیت هایی از نظر طبیعی و اجتماعی، نیاز به حمایت ویژه والدین جامعه و قانون گذار دارند. یکی از نهادهایی که به منظور حمایت از کودکان پیش بینی شده حضانت است. نگاهداری و تربیت فرزند پس از طلاق در نظام حقوقی ایران حضانت خوانده می شود و تا زمانی که طفل به سن بلوغ و رشد نرسیده است به پدر و مادر خود تعلق دارد. اقتدار و اختیار والدین به سرپرستی وتربیت فرزند از یک سو حق تادیب و تنبیه کودک را در حدود متعارف به همراه دارد و از سوی دیگر مسئولیت مدنی اعمال صغیر و مجنون را متوجه پدر و مادر به عنوان سرپرست طفل میکند. بیتردید این اختیار مطلق نیست بلکه درصورت اقتضای مصلحت کودک محدود و یا به کلی از آنها سلب میشود. گرچه همه تکالیف اخلاقی پدر و مادر و فرزندان را در برابر یکدیگر نمی توان در قلمرو احکام فقهی و حقوقی نهاد، اما لازم است تا جای امکان مقررات و ضمانت اجرا های مدنی و کیفری مناسب به منظور حمایت از امنیت، سلامت تربیت و کودک پیش بینی گردد. در حقوق بعضی از کشورها برخلاف ایران مقررات مربوط به حضانت کودک به صورت منسجم با ضمانت اجرای دقیق و مناسب پیش بینی شده است و درصورت اجرای ولایت ابوینی تنها توسط یکی از والدین دیگری نظارت بر آن را حق دارد. همچنین درصورت وجود مشکلات عاطفی و اجتماعی در خانواده امکان همراهی مددکاران تربیتی، در محیط خانواده یا خارج آن، برای کمک به والدین در اجرای بهتر ولایت ابوینی وجود دارد.