قاعده امکان و کاربرد آن در زمینه امور فقهی و حقوقی زنان

نویسنده : نقیبی، ا ؛

(‎21 صفحه – از 30 تا 50 )

چکیده:
قاعده فقهی «کل دم یمکن ان یکون حیضا فهو حیض و ان کان اصفر او غیره» از قواعد مهم فقهی اختصاصی زنان است. این قاعده به صورت یک گزاره فقهی همواره مورد عنایت فقها بوده است ولی طرح آن به عنوان یک قاعده، امری است که کمتر بدان توجه شده است. فقیهان برای حجیت قاعده امکان به ادله‌ی اصل سلامت، روایات، سیره متشرعه، اجماع، عرف استناد نموده‌اند که تنها، دلالت برخی از روایات بر مفاد قاعده قابل پذیرش است. این قاعده مانند قاعده طهارت و حلیت متضمن اصل عملی و حکم ظاهری است در شمول قاعده نسبت به شبهات موضوعیه تردیدی وجود ندارد ولی فراگیری آن نسبت به شبهات حکمیه محل تأمل است. عبادات مهمترین زمینه کاربردی قاعده امکان به شمار می‌روند، با این وجود این قاعده در مناسبات حقوقی زنان نظیر نکاح و طلاق نیز مؤثر می‌باشد.