ضرورت هم راستایی لایحه حمایت خانواده با قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و چشم انداز 1404 هجری شمسی و سیاست های کلی نظام و ارائه مدلی برای آن

نویسنده : کریمیان، محمد وزین ؛ عابدی، محسن ؛

(‎14 صفحه – از 51 تا 64 )

چکیده:
به موجب قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران «از آن جا که خانواده واحد بنیادی جامعه اسلامی است، همه قوانین و مقررات و برنامه‌ریزی‌های مربوط باید در جهت آسان کردن تشکیل خانواده، پاسداری از قداست آن و استواری روابط خانوادگی بر پایه حقوق و اخلاق اسلامی باشد» (اصل دهم). در راستای اصول این قانون، در چشم‌انداز جمهوری اسلامی ایران در افق 1404 هجری شمسی، یکی از ویژگی‌های جامعه ایرانی، برخورداری از نهاد مستحکم خانواده خواهد بود. سیاست‌های کلی نظام نیز مسیر اجرای اصول و تحقق چشم‌انداز یاد شده را ترسیم نموده است. اینک این پرسش مطرح است که «لایحه حمایت خانواده» که در اول مرداد ماه 1386 هجری شمسی از سوی رییس جمهور به مجلس شورای اسلامی تقدیم شده است تا چه‌اندازه در جهت ترسیم شده در اصل بالا می‌باشد و آیا استحکام نهاد خانواده (ویژگی مورد نظر در افق چشم‌انداز) را در پی خواهد داشت؟ مقاله حاضر با ترسیم نظام‌مند (سیستماتیک) وضعیت نهاد خانواده در اصول قانون اساسی، چشم‌انداز و سیاست‌های کلی نظام و مقایسه مفاد لایحه یاد شده با آن، به این نتیجه رسیده است که این لایحه از جهت شکلی دارای اشکال‌ها و نقص‌های اساسی مخرب است و از نظر ماهوی نیز بخشی از مقررات آن به‌طور اساسی با ملاک‌های یاد شده در تعارض به نظر می‌رسد که مهم‌‌ترین آن‌ها ماده 22 لایحه است که تحقق نهادهای حقوقی‌ مثل فسخ نکاح دائم و طلاق را پیش از ثبت آن‌ها مفروض گرفته است. در این راستا پیشنهادهایی در دو جهت ماهوی و فرایندی ارائه شده است.