اصل حداکثر حسن نیت در معاملات بیمه و نیم نگاهی به آن در عقود و قراردادها

نویسنده : کوشا، ابوطالب ؛

(‎22 صفحه – از 49 تا 70 )

چکیده:
یکی از اصول اساسی بیمه اصل حداکثر حسن نیت است و آن بدین معنی است که طرفین عقد بیمه در ارائه اطلاعات و یا در اظهارات بعمل آمده باید حسن نیت کامل را داشته باشند و صرف اینکه در بیان مطالب امانت و صداقت را رعایت نموده اند کافی برای انعقاد عقد بیمه نمی باشد. طبق این اصل بیمه گذار و با نماینده او مکلف است که کلیه مطالب عمده ای که با مورد بیمه ارتباط پیدا می کند، اعم از انکه از آن اطلاع داشته باشد و یا باید اطلاع می داشته است، را به اطلاع بیمه گر برساند تا در اون آن چنان اعتمادی نسبت به مطالب ارائه شده حاصل شود که بتواند نسبت به قبول و یا رد آن اظهار نظر و در صورت قبول خطر را ارزیابی نموده و حق بیمه متناسب با خطر را تعیین نماید. هر چند در قانون بیمه ایران مصوب اردیبهشت سال 1316 تنها بیمه گذار مکلف به رعایت حسن نیت، به دلیل آن که بیشترین حقایقی که ارزیابی خطر باید بر آن اساس محاسبه شود منحصرا متکی نیز بر اطلاعاتی است که بیمه گذار اظهار می نماید، شده است که اما در واقع گستره این اصل بیمه گر را در بر می گیرد و او نیز موظف به رعایت این اصل مهم می باشد. برخلاف سایر عقود و قراردادها که در آنها اصل حسن نیت، که از آن به عنوان انصاف نیز تعبیر شده است، تنها وسیله ای است برای تفسیر آنها در مقام اجرای عادلانه موضوع عقد و یا قرارداد، در عقد بیمه حسن نیت از جمله اصول اساسی است که عدم رعایت آن در قبل، هنگام و بعد از انعقاد و در حین اجرای آن می تواند موجبات ابطال و یا فسخ بیمه را با ضمانت اجرائی خاص فراهم نماید. این ضمانت اجرائی شدید از این حقیقت سرچشمه می گیرد که پس از اعقد بیمه کلیه مسئولیتهای خسارت ناشی از آن از عهده بیمه گذاری که حقایق و جزئیات امر با به طور صحیح اظهار کرده است برداشته شده و بر عهده بیمه گر گذاشته می شود.