تاریخچه حل و فصل اختلافات بین المللی (4)

نویسنده : مجدی نسب، عزت الله ؛

(‎34 صفحه – از 135 تا 168 )

خلاصه ماشینی: “در سالهای اخیر در پی صدور رأی محکومیت ایالات متحده آمریکا در«دیوان‌ بین‌المللی دادگستری»براساس دادخواست نیکاراگوئه و عدم تمکین محکوم علیه از اجرای حکم،این مسئله در محافل حقوقی ایالات متحده مورد بحث قرار گرفت که اگر دولت نیکاراگوئه برای اجرای حکم«دیوان»به محاکم داخلی آمریکا مراجعه نماید،این‌ محاکم در قبال دعوی دولت نیکاراگوئه چه تصمیمی اتخاذ خواهند نمود؟آیا به استناد اصل مصونیت دولت خود را صالح به رسیدگی نخواهند دانست و قرار عدم صلاحیت‌ صادر خواهند کرد و یا به استناد رأی«دیوان»دولت خود را محکوم خواهند نمود؟برای‌ بررسی دقیق‌تر موضوع با تفکیک شقوق مختلف قضیه جوانب مختلف را بررسی‌ خواهیم کرد: دولتی که براساس رأی«دیوان»برنده دعوی شناخته شده است در صورتی که‌ براساس منشور ملل متحد که همانا اجرای داوطلبانه رأی توسط محکوم علیه است و یا مراجعه به شورای امنیت(بند 2 ماده 94)نتواند به حق خود برسد ابزارهای در دست‌ دارد که براساس آن می‌تواند محکوم علیه را وادار به اجرای رأی نماید. آیا دادگاههای ملی کشور محکوم علیه می‌توانند در صورت مراجعه محکوم‌له و درخواست تأمین اموال برای اجرای حکم دیوان به استناد مصونیت دولت متبوع خود، عدم تمکین از اجرای حکم را توسط دولت خود،نادیده گرفته و دادخواست محکوم‌له را رد نمایند؟ هرچند در عمل تاکنون هیچ‌یک از احکام دیوان بین‌المللی دادگستری،در هنگام اجرا با چنین مسئله‌یی برخورد نکرده است ولی به نظر می‌رسد چنانچه چنین دعوایی مطرح‌ شود دادگاههای ملی باتوجه به اینکه بیشتر در فکر حفظ منافع ملی خود هستند به‌ استناد مصونیت دولت،از صدور حکم علیه دولت متبوع خویش خودداری می‌نمایند و توجهی به تعهدی که دولت آنها در هنگام الحاق به منشور نموده است نمی‌نمایند.”