ارزش حقوقی «دیدگاه های پایانی» کمیته حقوق بشر

نویسنده : سادات اخوی، سید علی ؛ فکوری، فرناز ؛

(‎24 صفحه – از 63 تا 86 )

چکیده:
پروتکل اول منضم به میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی، مبنای صلاحیت کمیته حقوق بشر در رسیدگی به شکایات افراد علیه دولـت‌های عضو پروتکل درخصوص نقض حقوق منـدرج در میثاق محسوب می‌شود. بـر طبق بنـد چهـار از مـاده پنج پروتکل، کمیته مـوظف شده نتایج رسیـدگی خـود را در قـالب آنچه در ایـن مـاده بـه‌عنوان final views یا «دیدگاه‌های پایانی» نامیده شده، به فرد شاکی و دولت خوانده ارائه کند. با وجود این، سند مذکور هیچ اشاره‌ای به ارزش و جایگاه حقوقی این یافته‌ها و تبعات حاصل از احراز نقض میثاق توسط کمیته ندارد. سوالی که در این ارتباط مطرح می‌شود این است که آیا «دیدگاه‌های پایانی» کمیته حقوق بشر واجد ماهیت الزام‌آور هستند یا خیر؟ به عبارت دیگر آیا این «دیدگاه‌ها» برای دولت‌های عضو ایجاد الزام می‌کنند یا این‌که صرفا ارزش توصیه‌ای دارند؟ مقاله حاضر مساله فوق را بدوا از جنبه نظری و سپس از جنبه عملی و در رویه دولت‌ها مورد بررسی قرار می‌دهد.