بنیادهای سیاسی و اجتماعی نظام‌های انتخاباتی و تحول آن
نویسنده : ارادتی، عزت الله ؛
(50 صفحه – از 235 تا 284 )
خلاصه ماشینی: اکثر محققان نظام انتخاباتی را متشکل از سه جز می‌دانند از نظر داگلاس رائی مهم‌ترین اجزای هر نظام انتخاباتی عبارت است از: فرمول انتخاباتی: یعنی این‌که نظام انتخاباتی مورد استفاده اکثریتی، تناسبی، مختلط و یا از نوع دیگری است؛ و این‌که چه فرمول ریاضی‌ای برای توزیع کرسی‌ها استفاده می‌شود؛ ساختار برگۀرأی‌دهی: یعنی این‌که آیا رأی‌دهندگان به یک نامزد رأی می‌دهند یا به یک حزب؛ و آیا رأی‌دهنده ر برگۀ رأی‌دهی فقط یک حق انتخاب دارد یا مجموعه‌ای از اولویت‌ها را تعیین می‌کند؛ وسعت حوزه‌های انتخابیه: به این معناکه از هر حوزۀ انتخابیه چه تعداد نماینده انتخاب می‌شود. به این معنا که کاندیداها فقط با کسب آرای بیشتر نسبت به رقبای خود مستقیماً به مجلس راه می‌یافتند، اما در مناطقی که انتخابات در آن‌ها دومرحله‌ای بود(حوزۀ انتخابیۀ شهرهای دیگر به غیر از تهران) حدنصاب انتخاباتی در مرحلۀ اول نصف به علاوه یکآرا بود. به طور کلی، با توجه به ویژگی‌های فوق می‌توان گفت که نظام انتخاباتی مطرح شده در نخستین قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی نظام انتخاباتی دومرحله‌ای است که یکی از انواع نظام‌های اکثریتی محسوب می‌شود(ساختار برگه‌های رأی‌دهی: کاندیدا محور؛ فرمول انتخاباتی: اکثریتی؛ وسعت حوزه‌های انتخابیه: متنوع؛ حدصاب انتخاباتی: در مرحلۀ اول نصب به علاوه یک آرا و در مرحلۀ دوم وجود نداشت). به طور کلی، براساس ویژگی‌های فوق می‌توان گفت نظام انتخاباتی برآمده از دومین قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی که در سال 1362 به تصویب رسید یکنظام انتخاباتی دومرحله‌ای بود(ساختار برگه‌های رأی‌دهی: کاندیداها محور؛ فرمول انتخاباتی اکثریتی، وسعت حوزه‌های انتخابیه: متنوع؛ حدنصاب انتخاباتی: در مرحلۀ اول، ابتدا نصف به علاوه یک آرا و سپس یک سوم کل آرا، و درمرحلۀ دوم وجودنداشت).
آخرین دیدگاه‌ها