ضمانت اجرای حقوقی سوء استفاده از وضعیت اضطراری طرف قرارداد

نویسنده : باریکلو، علی رضا ؛

(‎22 صفحه – از 25 تا 46 )

چکیده:
اگر شخصی در قراردادی از موقعیت اضطراری طرف قرارداد خود سوء‌استفاده نماید، نظریات صاحب نظران در مورد وضعیت حقوقی چنین قراردادی متفاوت است که می‌توان آن را در پنج نظر خلاصه نمود: نظریه نخست: عبارت از این است که سوء استفاده از حالت اضطرار طرف قرارداد، هیچ تأثیری بر قرارداد ندارد و چنین قراردادی در صورت وجود سایر شرایط، موجب صحت قرارداد، نافذ و لازم است. نظریه دوم، عبارت از این است که سوء‌استفاده از موقعیت اضطراری طرف قرارداد، موجب اکراهی شدن آن می‌شود و هر حکمی‌که بر قرارداد اکراهی مترتب باشد، بر این قرارداد نیز مترتب می‌گردد. نظریه سوم، مبتنی بر تئوری معاملات نامتعارف است که به استناد آن، قرارداد باطل است. نظریه چهارم، عبارت از این است که قرارداد نافذ است ولی چون از وضعیت مضطر سوء‌استفاده شده است، او می‌تواند قرارداد را تعدیل یا ابطال نماید و نظریه پنجم، عبارت از این است که قرارداد نافذ است ولی مضطر برای دفع ضرر ناروای ناشی از سوء استفاده از اضطرار، می‌تواند آن را فسخ نماید. در این مقاله، وضعیت حقوقی قرارداد مبتنی بر سوء استفاده از وضعیت اضطرار طرف قرارداد، طبق اصول و قواعد حقوقی، حقوق ایران، مورد بررسی قرار گرفته است.