تنبیه بدنی کوکان: جلوه ای از چالش نسبیت گرایی فرهنگی و جهان شمولی حقوق بشر کودکان

نویسنده : زینالی، امیرحمزه؛ جمعه پور، حسین؛

(‎20 صفحه – از 49 تا 68 )

چکیده:
امروزه كشورهاي دنيا نسبت به شناسايي ارزش ها، اصول، قواعد و هنجارهاي حقوق بشر، راهكاري تضمين، اجرا و نظارت بر آن ها از رهگذر مجموعه اي از اسناد، آموزه ها، رويه ها و نهادها اقدام كرد ه اند كه از آن تحت عنوان نظام بين المللي حقوق بشر ياد مي كنند. بر اساس اين نظام، در پرتو مجموع مقررات بين المللي مربوط به حقوق بشر، يك نظام حمايتي به وجود آمده كه با تمام اصول و نهادهايش درصدد استفاده همگان از ارزش هاي مشترك جهاني و تضمين احترام به آن ها براي افراد بشر است. شكل گيري اين نظام و اجماع جهاني بر سر ارزش ها، اصول، قواعد و هنجارهاي حقوق بشر موجبات جهان شمولي حقوق بشر را فراهم كرده است كه بيش از هر چيز در كرامت انساني ذاتي مردمان سراسر گيتي ريشه دارد. در نتيجه شكل گيري نظام بين المللي حقوق بشر كودكان، حمايت ويژه از كودكان به صورت عام و در برابر رفتارهاي ناقض حقوق آن ها به صورت خاص، مورد شناسايي و پذيرش جهاني قرار گرفته است. همچنين اين اصل در قوانين اساسي اكثر كشورهاي جهان برخلاف قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران مورد پذيرش قرارگرفته است. مسئوليت هاي خانوادگي اجباري ، جرم انگاري افتراقي و كيفرگزاري ويژه رفتارهاي ناقض حقوق كودكان از مهم ترين جلوه هاي اصل حمايت ويژه از كودكان در حقوق رفاهي، مدني و كيفري مي باشد. مهم ترين اشخاص كه در زندگي كودك نقش دارند، والدين هستند. از اين رو، خانواده مهم ترين عامل تعيين كننده در حمايت از كودك است. اما آيا اين نقش و رابطه مي تواند به عنوان عاملي در جهت اعطاي حقوق و امتيازات ويژه به والدين و ساير مراقبان محسوب شده و در نتيجه زمينه عدول از اصل جهاني منع تبعيض ضد كودكان را فراهم سازد. ايجاد توازن مابين حقوق كودك و حقوق والدين در خانواده از چالش برانگيز ترين حوزه هاي مربوط به حمايت از كودكان در برابر بزه ديدگي درون خانوادگي است كه نتبيه كودكان يكي از آن هاست. استناد به نسبيت گرايي فرهنگي در كشورهايي كه از يك سو به اجراي اسناد سازمان ملل متحد در اين زمينه متعهد اند و از سوي ديگر به رعايت احكام شرعي در قانونگذاري كيفري مكلف اند اين توازن را بسيار دشوار ساخته است. مقاله پيش رو به بررسي اين موضوعدر پرتو نظام بين المللي حقوق بشر و بررسي اسناد خاص و عام راجع به كودكان در سطح جهاني و منطقه اي مي پردازد.