تأثیر هرمنوتیک و مبانی آن بر مباحث اصول فقه

نویسنده : عرب‌صالحی، محمد؛

(‎28 صفحه – از 139 تا 166 )

چکیده:
با ورود موضوعات و بحث های فلسفی غرب به حوزههای علمی جهان اسلام، مسائل و مباحث جدید فراروی دانشمندان این حوزه قرار گرفته است . یکی از این علوم که بحث های زیادی را در حوزه فهم ، معرفت و تفسیر در علوم اسلامی برانگیخته است ، دانـش هرمنوتیـک مـی باشـد. مقاله حاضر به برخی از این مباحث و مسائل فقط در حوزه ارتباط این دانش با دانش اصول فقه می پردازد. پرسش هایی از این دست که آیا اساسا ارتباطی میان این دو شاخه از علم وجود دارد و می تواند یکی بر دیگری تاثیر نهاده یـا متـاثر از آن باشـد؟ آیـا دانـش هرمنوتیـک بـر فـرض تاثیرگذاری، از مسائل فلسفه علم اصـول اسـت یـا خـود یـک مسـئله اصـولی نـوپدیـد اسـت ؟ چگونگی تعامل یا تاثیرگذاری هریک از رویکردهای هرمنوتیکی بر علم اصول چگونه است ؟ این پرسش ها از جمله موضوعاتی است که نوشتار حاضر به دنبال پاسخ گویی بـه آن اسـت . در این مقاله پس از توضیح اجمالی مفردات موضوع و بیان تمایزات اساسی میان دو رویکرد مهـم در هرمنوتیک، نخست دیدگاهی که مدعی عدم ارتباط میان دانش هرمنوتیـک و علـم اصـول می باشد، به نقد کشیده شده است . در مرحله دوم، جایگاه بحث هرمنوتیک نسبت به علم اصول و اینکه آیا از مبادی علم اصول بوده یا از مسائل آن، تبیین شده اسـت و پـس از آن چگـونگی تاثیر هرکدام از دو رویکرد اساسی در هرمنوتیک، یعنی هرمنوتیـک کلاسـیک و هرمنوتیـک فلسفی بر مباحث اصولی به طور مستقل مورد بحث واقع شده است .