بررسی حق آگاهی مردم بعنوان یک حق اساسی
نویسنده : حبیبی، محمد حسن؛
(32 صفحه – از 65 تا 96 )
چکیده:
حق آگاهی از جمله حقوق شهروندی است.این حق دارای ابعاد گستردهای میباشد.از سویی حق جستجو با دسترسی به اطلاعات را میتوان یکی از ضروریترین عناصر آزادی بیان دانست و از دیگر سوی مردمسالاری نیز بدون تضمین حق آگاهی نمیتواند متضمن آیندهای روشن باشد. حق آگاهی دارای دو مفهوم مضیق و موسع میباشد.این حق در مفهوم مضیق آن،آزادی در جستجوی اطلاعات را مد نظر قرار میدهد،اما مفهوم موسع آن،شامل حق دسترسی به اطلاعات یا حق دریافت اطلاعات است. گاه،مصلحتاندیشی کارگزاران دولت میتواند مساعی عمومی را برای کسب اطلاعات از دولت و ارکان دولتی دارنده اطلاعات،محدود کند.آزادی اطلاعات،مستلزم حق دستیابی عموم به اطلاعات تحت کنترل مقامات عمومی است و این حق نه تنها به عنوان لازمه دموکراسی،پاسخگو بودن مقامات و مشارکت مؤثر مردم،مدت مدیدی است که مورد شناسایی واقع شده،بلکه تحت عنوان یکی از حقوق بنیادین بشر به موجب قوانین بین المللی و قوانین اساسی کشورها مورد حمایت قرار گرفته است. حق همگانی دسترسی به اطلاعاتی که دولت در اختیار دارد،بیش از 200 سال است که به عنوان قانون در نظام حقوقی کشور سوئد به رسمیت شناخته شده است،ولی در سه دهه اخیر ما شاهد پذیرش گسترده آنهم در سطح کشورها و هم در سطح سازمانهای بین المللی هستیم.در ایندوران،دولتها، سازمانهای بین المللی،مؤسسات مالی بین الدولی قوانینی را تصویب کرده و خط مشیهایی را پیش گرفتهاند که هریک در برگیرنده تمهیداتی به منظور دسترسی به اطلاعاتی است که در اختیار ارکان عمومی حکومت قرار دارند. مقاله حاضر ضمن تحلیل مفهومی حق آگاهی به بررسی جایگاه آن در اسناد و مقررات داخلی و بین المللی میپردازد.
آخرین دیدگاهها