انواع مسؤولیت در جرایم مطبوعاتی با نگاه به تعدادی از دعاوی مطبوعاتی

نویسنده : غریبی، احمد؛ علیزاده، عیسی؛

(‎31 صفحه – از 145 تا 175 )

چکیده:
ﻣﻄﺒﻮﻋﺎت ﻣﯽﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ دﻗﺖ ﻧﻈﺮ ﺑﻪ ﻗﺎﻧﻮن، ﺣﺎﮐﻤﯿﺖ و ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻣﻠﯽ، ﺗﻤﺎﻣﯿﺖ ارﺿﯽ، ﻣﻘﺪﺳﺎت و ارزشﻫﺎی ﻣﻌﻨـﻮی، ﺣﻘﻮق ﻋﺎﻣﻪ، ﮐﺮاﻣﺖ اﻧﺴﺎﻧﯽ و آداب و ﺳﻨﻦ ﻣﻠﯽ و ﻣﺬﻫﺒﯽ اﻃﻼعرﺳـﺎﻧﯽ ﮐﻨﻨـﺪ. ﭼﻨﺎﻧﭽـﻪ در ﻓﻌﺎﻟﯿـﺖ های رسانه ای ﺣﺪود ﻣﻘﺮر در ﻗﻮاﻧﯿﻦ ﻧﻘﺾ ﺷﻮد ﺣﺴﺐ ﻣﻮرد ﺑﻪ ﺣﻘﻮق ﺧﺼﻮﺻﯽ ﯾـﺎ ﻋﻤـﻮ ﻣﯽ ﻟﻄﻤـﻪ وارد شده و ﻋﻮاﻣـﻞ ﻣـﺮﺗﺒﻂ ﻣﺴﺆول ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﻮد. اﯾﻦ ﻣﺴﺆوﻟﯿﺖ، ﺣﺴﺐ ﻣﺎﻫﯿﺖ ﺣﻖ ﻣﻮرد ﺗﺠﺎوز و ﻧﺤﻮه ﺗﺠﺎوز ﺑﻪ آن، ﻣﺪﻧﯽ ﯾﺎ ﮐﯿﻔـﺮی ﺧﻮاﻫـﺪ بود. در اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ ﺑﺎ روش ﮐﯿﻔﯽ ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ای و اﺳﻨﺎدی ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﯽ 206 ﭘﺮوﻧﺪه ﻣﻄﺒﻮﻋـﺎﺗﯽ ﭘـﺲ از اﻧﻘﻼب اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮان ﮐﻪ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ ﺷﺮح اﺗﻬﺎﻣﺎت، ﺗﺎرﯾﺦ و آﯾﯿﻦ رﺳﯿﺪﮔﯽ، ﻧﻈﺮ ﻫﯿﺌـﺖ ﻣﻨﺼـﻔﻪ و اﺣﮑـﺎ م ﺻﺎدره وﺟﻮد داﺷﺘﻪ اﺳﺖ، ﭘﺮداﺧﺘﻪ اﯾﻢ. ﻗﺎﻧﻮﻧﮕﺬار ﻫﻤﻮاره ﻣﺴـﺆوﻟﯿﺖ اﻓـﺮاد ﻣﺘﻌـﺪد را در ﺟـﺮاﯾﻢ ﻣﻄﺒﻮﻋـﺎﺗﯽ ﻣـﺪﻧﻈﺮ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﭘﺬﯾﺮش ﻣﺒﻨﺎی ﺣﻀﻮر ﻧﺸﺮ در رﮐﻦ ﻣﺎدی ﺟـﺮم ﻣﻄﺒﻮﻋـﺎﺗﯽ ﻃﺒﻌـﺎ ﻣﺪﯾﺮﻣﺴـﺆول، ﻣﺴـﺆول اوﻟﯿﻪ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻣﻨﺘﺸﺮﺷﺪه ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد. اﻣﺎ در ﻋﻤﻞ دادﮔﺎه ﻫﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺪﯾﺮ ﻣﺴﺆول ﻧﺸﺮﯾﻪ را ﺟﻬـﺖ دﻓـﺎع از اﺗﻬﺎﻣـﺎت ﻣﻮرد ﻣﺆاﺧﺬه ﻗﺮار دادهاﺳﺖ. ﻋﺪم اﺣﻀﺎر ﻫﯿﭻ ﺻﺎﺣﺐ اﻣﺘﯿﺎزی و ﺣﻀﻮر ﻣﺪﯾﺮان ﻣﺴﺆول ﻧﺸـﺮﯾﺎت در 199 ﭘﺮوﻧـﺪه از دﻋﺎوی ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻫﺪف ﺗﺤﻘﯿﻖ اﯾﻦ اﻣﺮ را ﺗﺄﯾﯿﺪ ﮐﺮدهاﺳﺖ. ﺿﻤﻨﺎ در ﺑﺮرﺳﯽ ﺟﺎﻣﻌﻪ آﻣﺎری ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ دو رای ﻣﻨﻄﺒـﻖ ﺑـﺎ ﻣﺴﺆوﻟﯿﺖ ﻣﺪﻧﯽ ﺑﺮﻣﯽﺧﻮرﯾﻢ و ﻣﺎﺑﻘﯽ آرای ﺻﺎدره ﺟﻨﺒﻪ ﮐﯿﻔﺮی دارد و در ﻫﯿﭽﯿﮏ از اﺣﮑﺎم دادﮔﺎهﻫـﺎ اﺳـﺘﻨﺎدی ﺑـﻪ ﻗﺎﻧﻮن ﻣﺴﺆوﻟﯿﺖ ﻣﺪﻧﯽ ﯾﺎ ﺗﺒﺼﺮه ﯾﮏ ﻣﺎده 30 ﻗﺎﻧﻮن ﻣﻄﺒﻮﻋﺎت ﻧﺸﺪه اﺳﺖ ﮐـﻪ اﯾـﻦ اﻣـﺮ ﻧﺸـﺎن دﻫﻨـﺪه ﻧﮕـﺎه ﮐﯿﻔـﺮی ﻗﻀﺎت ﺑﻪ ﻣﺠﺎزاتﻫﺎی ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﺻﺤﺎب ﻣﻄﺒﻮﻋﺎت ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ.