پیشینه و ماهیت حقوقی دیوان داوری دعاوی ایران و ایالات متحده آمریکا

نویسنده : ابراهیمی ترکمان، ابوذر؛

(‎18 صفحه – از 69 تا 86 )

چکیده:
پس از تسخیر سفارت آمریکا در تهران، در ١٣ آبان سال ١٣٥٨ شمسی، تنش در روابط دو کشور پدید آمد، رابطه سیاسی دو کشور قطع گردید، آمریکا به دنبال آزاد ساختن گروگانها بود. موضوع حل وفصل مساله گروگانها از سوی رهبر انقلاب به تصمیم مجلس شورای اسلامی واگذار شد و متعاقب آن مجلس شورای اسلامی نیز شرایط چهارگانه ای را به صورت قطعنامه برای حل و فصل مساله گروگانها تعیین کرد. الجزایر به عنوان میانجی از سوی طرفین پذیرفته شد و دو بیانیه و یک سند تعهدات موسوم به بیانیه های الجزایر به امضا رسید و گروگانها آزاد شدند و آمریکا پذیرفت که در امور داخلی ایران دخالت نکند و دعاوی بر علیه ایران خاتمه یابد و اموال شاه سابق مسدود شوند. دیوان داوری دعاوی ایران و ایالات متحده آمریکا محصول توافقات بیانیه های الجزایر است که برای رسیدگی به اختلافات و دعاوی تشکیل شد سه ضابطه برای تشخیص ماهیت بین المللی دیوان مطرح شده است : اول: سند موسس دیوان، سندی بین المللی باشد. دوم: قانون حاکم برآن، حقوق بین الملل باشد. سوم: طرف های کنترل کننده و اختیاردار دیوان، تابعان حقوق بین الملل باشند. بدون تردید ماهیت دیوان مزبور با بهره مند بودن از هر سه ضابطه مذکور یک ماهیت بین المللی است که با بهره گیری از قواعد و مقررات حقوق بین الملل پایه گذار رویه های مفیدی در حقوق بین الملل بوده است .