مشروعیت اعمال تحریم های اقتصادی یکجانبه در حقوق بین الملل؛ ضامن اجرای حقوق بین الملل یا ابزار سیاست ملی؟

نویسنده : جاوید، احسان؛

(‎44 صفحه – از 105 تا 148 )

چکیده:
نظام حقوق بین الملل به عنوان یک نظام حقوقی غیر سازمان یافته، در تضمین اجراي قواعد خود تا حدود زیادي با عدم تمرکز روبرو می باشد. نتیجه مستقیم فقدان سازوکارهاي نهادین داراي صلاحیت اجباري جهت مقابله و مجازات نقض هاي حقوق بین الملل، شناسائی حق هر دولت در توسل به اقدامات متقابل (خودیاري) براي مقابله با نقض تعهدات بین المللی و جبران خسارات وارده می باشد . استفاده برخی دولتها از تحریم اقتصادي، بدون وجود مجوز قبلی شوراي امینت و خارج از سیستم امنیت جمعی منشور، باعث گردیده تا مشروعیت این اقدامات از حیث انظباق آنها با موازین حقوقی بین المللی با شک و تردید همراه باشد. تحریم کنندگان در توجیه اقدامات خود به اصل آزادي دولتها در برقراري یا قطع روابط تجاري خود با سایر دولتها استناد می کنند . در پاره اي از موارد نیز استفاده از تحریمهاي یکجانبه به عنوان ابزاري جهت پیشبرد اهداف سیاست ملی دولتهاي قدرتمند بوده است. با این حال، هدف نهائی از اجراي تحریمهاي اقتصادي یکجانبه هر چه باشد، باید با لحاظ تعهدات بین المللی دولتها به موجب معاهدات بین المللی حقوق بشري باشد. عدم توجه به آثار زیانبار تحریمها بر وضعیت کلی حقوق بشر در کشور هدف، نه تنها مشروعیت این اقدامات را از بین می برد، بلکه مسئولیت دولت یا دولتهاي تحریم کننده را نیز به موجب حقوق بین الملل دامن می زند.