طرح خاورمیانه بزرگ: الگوهای نوسازی بومی و گسترش همگرایی منطقه ای

نویسنده : معین الدینی، جواد؛

(‎17 صفحه – از 61 تا 77 )

چکیده:
امریکا پس از 11 سپتامبر، طرح خاورمیانه بزرگ را به عنوان استراتژی بلندمدت خود در منطقه خاورمیانه برگزیده است. هدف این طرح عبارت است از تغییر ماهیت سیاسی، اقتصادی و اجتماعی كل منطقه از طریق پیوند دادن امریكا، اروپا و خاورمیانه حول مجموع های از تعهدات. همچنین این طرح ناظر به اهداف امنیتی امریکاست که کیی از اصلی ترین اهداف اجرایی آن، حمایت از اسراییل و تأمین امنیت از جمله امنیت اقتصادی این رژیم می باشد. مسلماً اسرا ییل به عنوان دولتی که مشکلات بسیاری را فراروی خود می بیند، تنها از طریق رابطه اقتصادی با ایالات متحده نمی تواند سیستم اقتصادی پویایی داشته باشد و نیازمند برقراری روابط اقتصادی با دیگر کشورها از جمله همسایگان خود در خاورمیانه است. ایالات متحده نیز در راستای طرح امنیت اقتصادی این رژیم که در چارچوب کلی تر خاورمیانه بزرگ قابل توجیه است، به دنبال ایجاد روابط حسنه اقتصادی و سیاسی میان اسرا ییل سایر كشورهای خاورمیانه ای است. اصول توسعه، اصولی ثابت و علمی است و اساس آن بر بومی بودن الگوهای توسعه، احتیاج داشتن به زمینه ها و استانداردهای اجتماع برای نیل به سوی توسعه و داشتن برنام های در تمامی زمینه هاست. ارایه چنین الگوهایی از طرف كشورهای توسعه یافته در منطقه خاورمیانه از اهمیت و جایگاه ویژه ای برخوردار است كه باید به آن پرداخت. این مقاله، ضمن معرفی طرح خاورمیانه بزرگ، به ماهیت و اهداف این طرح و تحولات ناشی از آن پرداخته و از این رهگذر، زمینه و الگوهای نوسازی بومی و گسترش همگرایی منطقه ای را مورد بررسی قرار داده است.