جایگاه عدالت در استنباط احکام معاملات

نویسنده : سعادت مصطفوی، سید حسین؛ پور مولا، سید هاشم؛

(‎32 صفحه – از 5 تا 36 )

چکیده:
عدالت هدف مهم هر شریعت و هر حکومتی از جمله انقلاب اسلامی ایران است، اما مساله مهم، شناخت مصادیق عدالت است. آیا بشر می تواند همه مصادیق عدالت مخصوصا آ ن چه که به احکام شریعت برمی گردد، بشناسد؟ روش استنباط احکام، روشی است که در مواردی که قطع به حکم شرعی نداریم، ما را در رسیدن به حکم عادلانه نزدیک می کند و پیروی از آن برای ما در نزد پروردگار متعال حجت است. آیات و روایات فراوانی در مورد عدل و قسط و انصاف آمده است. آیا باید در تشخیص مصادیق این عناوین مانند سایر عناوین دیگر متون دینی به عرف و عقلا مراجعه کرد؟ تحلیل فقهای معظم در طول تاریخ فقه درباره ی این مساله چه بوده است؟ بسیاری از آیات و روایات، ظهور در اجرای مصادیق روشن عدالت و قسط دارد و برخی از آن ها در مورد مبنای عدالت توضیح داده اند که به علم و حق ارتباط دارد. بنابراین در مواردی می توان به تشخیص عرف و عقلا از مصادیق عدالت و قسط در استنباط حکم شرعی مراجعه کرد مصادیق آن را از روی اطمینان و یقین تشخیص دهند.