بررسی فقهی و حقوقی اصل احتیاط یا اشتغال

نویسنده : عطاشنه، منصور؛ اسدی، بهنام؛

(‎12 صفحه – از 307 تا 318 )

چکیده:
فقیه برای استنباط حکم شرعی به منابع چهارگانه رجوع م یکند. فقیه گاهی در رجوع خود موفق و کامیاب م یگردد و گاه نه، یعنی گاهی و البته غالبا به صورت یقینی با ظنی مبشر (یعنی ظنی که مشارع اعتبار آن را تایید کرده است) به کلمة واقعی شرعی نائل می گردد. پس تکلیف روشن است یعنی م یداند یا ظن قوی معتبر دارد که شرع اسلام از او چه می خواهد ولی گاهی مایوس و ناکام م یشود یعنی تکلیف و حکم الله را کشف نمی کند و بلاتکلیف و مرده می ماند. در این جا چه باید کرد؟ آیا مشارع یا عقل و یا هر دو وظیفه و تکلیفی در زمینه دسترسی به تکلیف حقیقی معین کرده است یا نه؟ و اگر معین کرده است چیست؟جواب این است که آری شارع وظیفه ای معین کرده است یعنی یک سلسله ضوابط و قواعدی برای چنین شرایطی معین کرده است، عقل نیز در برخی موارد موید حکم شرع است یعنی حکم استقلالی عقل نیز عین کلمه شرع است و در برخی موارد دیگر حداقل ساکت است یعنی حاکم استقلال ندارد و تابع شرع است.