سازمان های غیردولتی: از انفعال تا مشارکت رو به فعال در تعقیب دعوای عمومی (با نگاهی به قانون آیین دادرسی کیفری)

نویسنده : کوشکی، غلامحسن؛

(‎22 صفحه – از 65 تا 86 )

چکیده:
امروزه مشارکت سازمانهای غیردولتی به عنوان یکی از عوامل حسن اداره کشور از جنبه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به شمار میرود. مشارکت مذکور در نظام حقوقی میتواند در کارآمدی و ایجاد اعتماد عمومی نقش برجسته ای ایفا کند. قانون جدید آیین دادرسی کیفری با هدف عملیاتیکردن اهداف فوق، تعقیب دعوای عموی را در دسته ای خاص از جرائم توسط این سازمانها به رسمیت شناخته است . هرچند در متن قانون از سمت این سازمانها به عنوان « اعلامکننده جرم» یاد شده است ، اختیارات گستردهای از قبیل اقامه دلیل و اعتراض به آرای صادره به آنها واگذار شده است . در واقع ، قانون به علت احتیاطی که در این زمینه به خرج داده است از ذکر عنوان «شاکی» درمورد آنها خودداری کرده است . شاید بتوان گفت که با توجه به اختیارات پیش بینیشده ، نقشی «بینابین » شاکی و اعلامکننده جرم در نظر گرفته است . در مواردی که جرم دارای بزهدیده خاص باشد، حسب مورد، کسب رضایت بزهدیده یا سرپرست قانونی او ضروری است . البته درصورتیکه به منافع خصوصی اشخاص حقوقی یا این انجمن ها آسیبی وارد شود، با توجه به همان شرایط ، اشخاص حقیقی میتوانند اقامه دعوا کنند. موضوعی که در این قانون مغفول واقع شده است ، چگونگی سازوکار نظارتی بر فعالیت این سازمانهاست . امید میرود که با اجراییشدن این قانون، کاستیهای احتمالی روشن گشته و گامهای بعدی با توجه به تجربیات به دست آمده ، به شکل دقیق تر و کامل تری برداشته شود.