بررسی و مقایسه مقدمه واجب و سد ذرایع

نویسنده : پیرارشقی، علی ؛

(‎10 صفحه – از 43 تا 52 )

چکیده:
سیر تاریخی سد ذرایع مانند مصالح مرسله به نیمه قرن دوم هجری بازگشت دارد و اندیشمندان بر این نظریه اند نخستین کسی که آن را به عنوان منبع شناخت معرفی کرده است مالک بن انس (پیشوای مذهب مالکی) و سپس برخی از فقهاء و اندیشمندان آن زمان در این جهت از او پیروی نموده اند و در نتیجه سد در فقه شیعه و اهل سنّت « مقدمه حرام » و « سد ذرایع » . ذرایع و فتح ذرایع به عنوان منبع اجتهاد گسترش یافت تفاوت زیادی دارد؛ در فقه اهل سنت، سد ذرایع را معمولا در جایی بکار می برند که مورد « مقدمه حرام » با بحث چیزی است که ممکن است مورد سوء استفاده قرار گیرد، مانند حجیت علم قاضی یا زیارت قبور در فقه اهل « سد ذرائع » در فقه شیعه با قاعده « مقدمه واجب » برای زنان و امثال آن. به نظر نگارنده اصل سنت از لحاظ شروط و نتیجه دارای قواعد یکسان می باشند بنابراین در این مقاله، سعی بر این است که دو قاعده مذکور مورد مقایسه تطبیقی قرار گیرد.