آموزه‌های اسلامی و حقوق بشر

نویسنده : ذاکریان، مهدی ؛

(‎19 صفحه – از 7 تا 25 )

چکیده:
سه موضوع کانونی در موضوع آموزه‌های اسلامی و حقوق بشر می‌تواند مورد توجه باشد: 1. حقوق بشر‌چیست؟ 2. نقد اسلام بر حقوق بشر کجاست؟ و 3. تبیین دیدگاه اسلام از حقوق بشر چگونه انجام می‌شود؟ روشن است که حقوق بشر در گذشته‌های دور به دشواری می‌توانست در مذاهب و ادیان ورود پیدا کند. (Tomuschat, 2008: 18) اسلام نیز به مانند همه دیگر مذاهب در آغاز از در آشتی با حقوق بشر هم نشین نشد. بسیار طبیعی به نظر می‌رسید که طرفداران حقوق بشر بتوانند احکامی مانند آزادی اندیشه، بیان، مذهب و نیز رویارویی با برده داری، شکنجه، مجازاتهای خشن و اعدام را به عنوان یک باور و ارزش جهانی گسترش دهند. از سوی دیگر، شماری از رهبران و علمای مذهبی ادیان گوناگون به جای ارایه روندهای بهتر برای زندگی افراد که در‌هر‌مذهب وجود دارد، با تاکید بر نقطه‌های تقابل به حقوق بشر تاختند. اینگونه شد که احکام مذهبی با حقوق بشر در ستیز قرار گرفت و برخی تقابل شریعت با‌حقوق بشر را مطرح‌کردند. این پژوهش در پاسخ به پرسش کلیدی چگونگی آشتی میان حقوق بشر و اسلام این فرضیه را مورد آزمون قرار می‌دهد که: جا به جایی تعامل شریعت اسلامی با آموزه‌های مدنی اسلامی در موضوع حقوق بشر کاهنده جنبه‌های سلبی ارتباط حقوق بشر و اسلام است. پژوهشگر در این زمینه از مطالعات شخصی و یافته‌های آموزشی – پژوهشی خویش برای تنظیم این نوشتار بهره برده است.