تاثیر چگونگی «فراخواندن» در ایجاد مسئولیت ناشی از دعوت شبانه

نویسنده : بای، حسینعلی ؛

(‎32 صفحه – از 43 تا 74 )

چکیده:
براساس فتوای مشهور فقهیان که در ماده 513 قانون مجازات اسلامی 1392 تبلور یافته است: «هرگاه کسی، دیگری را شبانه از محل اقامتش فراخوانده و بیرون ببرد، درصورت مفقود شدن، مرگ یا قتل شخص مدعو، دعوت‌کننده، ضامن دیه او خواهد…». مستند فقهی این ماده که متضمن حکمی استثنایی و خلاف اصل است، دو روایت عبدالله بن میمون و روایت ابن ابی المقدام است. در این نوشته با بررسی و مداقه در مستندات روایی ماده مزبور، برآنیم تا به پاسخ مناسبی برای این پرسش دست یابیم که: آیا هر نوع دعوت و فراخواندنی ـ اعم از حضوری و غیرحضوری و اعم از با واسطه یا بی‌واسطه ـ موجب مسئولیت دعوت‌کننده است یا آنکه فراخواندن و بیرون بردن شبانه، فقط در شرایط خاصی مسئولیت‌آور است. با روشن شدن پاسخ این پرسش، ابهاماتی که از این جهت در ماده 513 قانون مجازات اسلامی وجود دارد، برطرف خواهد شد.