ازدواج غیر رشید، مجنون و بیمار جسمی یا روحی خطرناک

نویسنده : قاسم زاده، سید مرتضی ؛

(‎12 صفحه – از 137 تا 148 )

چکیده:
هیچ کس به ازدواج مجبور یا از آن ممنوع نیست. بیماران، اشخاص غیر رشید حتی مجالین نیز با شرایطی فرصت ازدواج دارند. البته چون مجنون فاقد اراده است، نمی تواند مباشر ایجاب یا قبول در عقد نکاح باشد و صیغه عقد را جاری کند، در صورتی که بیماران خطرناک جسمی و اشخاص غیر رشید چنین منعی ندارند. با وجود این چون در شرایط کنونی رسم چنان است که زن و مرد به دیگری ( عاقد) وکالت می دهند و صیغه عقرد را وکیل دو طرف جاری می کند، حتی اشخاص سالم و بی عیب نیز خود عقد را انشا نمی کنند بلکه با گفتن بلی، وکالت عاقد حرفه ای را در عقد نکاح می پذیرند، این خطر برای جوانان و اشخاص با حسن نیت وجود دارد که گرفتار پیمان زناشویی شخص مریض، غیر رشید یا مجنون گردند و ناخواسته طرف انشا یا قبول عقدی قرار بگیرند و خود را اسیر نمایندگی ( وکالت) و در نتیجه عقد نکاح ناخواسته بکنند. بنابراین پیشنهاد گردید که دولت، مسئوولان قضایی و قانونگذاری، برای ایجاد شرایط مساعد و پر کردن خلاهای قانونی در موارد ذیل اقدام نمایند. اولا- با تشکیل کلاسهای آموزشی رسمی رایگان در زمینه مختلف، چنانکه گفته شد، شهروندان را با اهمیت، شرایط، احکام و پاره ای از خطرات موجود و دام هایی که، ممکن است فرار روی اشخاص گسترده باشند، آگاه سازند. ثانیا- با تاسیس مراکز شایسته زمینه صدور پروانه های ازدواج را برای احراز توانایی و اهلیت قانونی واجدان شرایط فراهم نمایند. پروانه ازدواج که نشان دهنده توانایی و اهلیت دارنده آن است تاکنون در کشور ما مرسوم نشده است ولی قانونگذار می تواند پروانه خاصی را برای متقاضیان اجباری کند یا دست کم مرکز صالحی را برای صدور پروانه تاسیس و افراد را متخیر نماید که بتوانند از طرف مقابل آن را مطالبه کنند. در این پروانه ها علاوه بر احوال شخصیه، وضعیت حقوقی دیگر اطلاعات لازم نیز ممکن است نوشته شود حتی می توان اطلاعات لازم درباره سلامت جسمی و روانی و وضع تحصیلی و شغلی اشخاص را در آن درج کرد. ارشادی یا اجباری نمودن پروانه های مذکور ضروری به نظر می رسد و اهمیت آن از اهمیت لزوم داشتن پروانه برای دیگر مهارت های اجتماعی کمتر نیست. دولت مکلف است در این باره اقدام کند و زمینه شناسایی واقعی اشخاص را فراهم نماید و از فریب کارهای جلوگیری کند این اقدام به سلامت و امنیت جامعه کمک می کند و در تنظیم روابط اجتماعی سهم بسزایی دارد.