شورای حل اختلاف و قاضی تحکیم: گامی متزلزل به سوی سیاست جنایی مشارکتی

نویسنده : رست، علیرضا؛

(‎30 صفحه – از 257 تا 286 )

چکیده:
در اين مقاله سعي شده است كه سياست جنايي مشاركتي در ايران از طريق دو نهاد شوراي حل اختلاف و قاضي تحكيم تبيين شود. اين دو نهاد در راستاي قضازدايي و سياست جنايي مشاركتي مطرح مي شوند. مطابق قانون شوراي حل اختلاف اين شورا داراي دو كاركرد مي باشد كه در عمل هر كدام از اين نهادها، نهاد ديگري را نفي مي نمايد اين كاركردها عبارتند از: صلح، سازش، و رسيدگي. ابتدا صلح و سازش، سپس در صورت عدم حصول نتيجه، رسيدگي جزايي. كاركرد اول با سياست جنايي مشاركتي مطابقت دارد؛ اما كاركرد دوم، اين نهاد را تبديل به يك نهاد موازي با دادگستري مي نمايد. از اين حيث شوراي حل اختلاف قابل انتقاد است. موضوع ديگري كه در اين مقاله به آن پرداخته شده است، همان قضاوت شورايي است كه مصداق اعلا و اجلاي آن، شوراي حل اختلاف است كه ضمن اينكه سيستم تعدد اعضاي تصميم گيرنده حاكم است، بايد واجد خصيصه مردمي هم باشد. اما به لحاظ اينكه اعضاي آن توسط حاكميت يا دولت انتخاب مي سوند، فاقد چنين ويژگي است. بنابراين هر چند از لحاظ تئوري و نيز فلسفه تشكيل آن در راستاي مشاركت مردمي ايجاد شده است، اما فاقد مولفه هاي سياست جنايي مشاركتي است. قاضي تحكيم نيز از همين خصوصيت برخوردار است.