محدوده ی مفهومی و محدودیت های مصداقی دلیل عقل در نگاه مولی احمد نراقی(ره)
نویسنده مسئول : حمیدی، مهدی ؛ نویسنده : هدایی، علیرضا ؛ اسحاقی، محمد ؛
(20 صفحه – از 297 تا 316 )
چکیده:
در میان ادلهی اربعه کمترین تفاهم پیرامون دلیل عقل وجود دارد. معانی گوناگون این واژه و منقح نبودن جایگاه آن در ابواب اصول فقه زمینه بروز سوءتفاهم را بیشتر کرده است. در این شرایط بررسی جداگانهی دیدگاه هر صاحبنظر میتواند احتمال گرفتار شدن در دام اشتراکات لفظی را کم و به ایجاد تفاهم کمک نماید. مولی احمد نراقی یکی از اصولیین برجستهای است که در اوایل دورهی تجدید حیات اصول با موشکافی به بحث از ابعاد دلیل عقل پرداخته؛ اما نظراتش کمتر مورد توجه قرار گرفتهاند. نامبرده باوجود پذیرش حجیت دلیل عقل و مبانی کلامی و اصولی آن، قیود قابل تأملی برای استناد به این دلیل بیان کرده و ملاحظات مهمی دربارهی قاعدهی ملازمه دارد که حاصلشان منضبط شدن قطع به حکم از راه عقل است و پایبندی فقیه به آنها کارایی دلیل عقل در استنباط را کم میکند. نراقی همچنین با تکیه بر مبانی اصولی خود به نقد استنادات دیگر فقها به دلیل عقل پرداخته است. در این مقاله با رویکرد ویژه به اثری کمتر شناختهشده از نراقی به دیدگاهها و انتقادات وی دربارهی دلیل عقل پرداخته میشود.
آخرین دیدگاهها