نقش عقل در فهم شریعت و قانونگذاری

نویسنده مسئول : راغبی، محمدعلی ؛ نویسنده : گرامی پور، مهدی ؛ تاکی، محمد جواد ؛

(‎20 صفحه – از 313 تا 332 )

چکیده:
عقل عملی کاربردهای فراوانی در مباحث اصولی دارد، اما با توجه به هدف علم اصول و مقدمه بودن آن برای فقه، صرفاً از یکی از کاربردهای عقل یعنی عقل مشرِّع سخن به میان آمده و ضوابط و لوازم آن مطرح‌شده است. درحالی‌که به اذعان برخی از علماء، کارکرد این درک عقل در علم فقه، نادر است و این کاربرد ناچیز، موجب کم‌اهمیت شدن مبحث عقل در بین مسائل علم اصول شده است درحالی‌که کارکرد عقل در سامان دادن به مسائل اصولی و تنظیم رابطه قانون‌گذار و مکلف، بسیار بااهمیت و البته دارای ضوابط و قواعد مختص به خود است. این مقاله بر آن است که با روش توصیفی – تحلیلی، ساختاری از عقل را با توجه به ظروفی که عقل در آن به ادراک می‌پردازد، ارائه دهد و ضوابط و قواعد هرکدام را بیان نماید.