تحلیل و بررسی مبانی مشروعیت درمان اجباری معتادان

نویسنده : کیخا، محمدرضا ؛ نوری، سمیه ؛ بشیری، عارف ؛

(‎20 صفحه – از 163 تا 182 )

چکیده:
فرآیند درمان اجباری معتادان به‌ عنوان وظیفۀ غیر ـ اعمّ از نهادهای حمایتی و دیگران ـ ریشه در واکاوی چگونگی تسلط انسان بر نفس، مستفاد از اصل تسلیط دارد. پژوهش حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی، ارزیابی می‌کند که با توجّه به رابطۀ امانی انسان بر نفس خویش، امتناع معتاد از درمان اجباری بلااثر بوده؛ لذا در مقام تبیین وظیفۀ غیر از معتاد، از جهت اقدام به درمان اجباری، مشروعیت مددرسانی مستفاد از اطلاق آیات، روایات و استدلال عقل بر مشهود بودن تأثیرگذاری و تأثیرپذیری تمامی افراد جامعه و تلّقی فرد معتاد به عنوان عضوی از پیکرۀ اجتماع، قابل استناد است. بناء عقلا بر اهتمام به امور غیر در زمان بروز خطر، و صدق احسان و نیکوکاری مستند به قاعدۀ احسان، مشروعیت این اجبار را تأیید می‌کند. با تبیین تصرفات مجاز انسان، می‌توان گفت که ادله‌ی مفید مشروعیت الزام معتاد به درمان اجباری با محدود نمودن موضوع قاعدۀ تسلیط بر آن حکومت می‌یابد.