دلالت سکوت بر اراده

نویسنده : ضیائی، محمد عادل ؛ یزدان پرست، یونس ؛

(‎16 صفحه – از 79 تا 94 )

چکیده:
اراده، اساس و بنیان عقود و تصرّفات به شمار می‌آید، به گونه‌ای که بدون آن نمی‌توان بر هیچ عقد و تصرّفی آثار شرعی و حقوقی مترتب کرد. مکان اراده، قلب است و به دلیل منزلت والای اراده است که نمی‌توان هیچ امری به آن نسبت داد مگر اینکه اراده، به گونه‌ای اظهار و علنی گردد. سکوت یکی از طرق اظهار اراده است که همچون وسایل دیگر تعبیر از اراده یعنی لفظ، کتابت، فعل و اشاره، دارای احکامی است: فقها اتفاق نظر دارند که نمی‌توان سکوت مجرّد را معبّر از اراده دانست، ولی در صورت وجود نص شرعی یا قانونی، وجود عرف و قراین مربوطه با شرایط خاصّی، با سکوت، تعبیر از اراده می‌گردد. سکوت ممکن است به صورت صریح یا کنایه بروز ‌کند. جهت تشخیص و تفکیک سکوتی که تعبیر از اراده می کند با سکوتی که معبر از اراده نیست و آثاری بر آن مترتب نمی شود معیارهایی همچون وجود نص، حیا، دفع ضرر، عرف و قرینه مد نظر قرار می گیرد که هر یک مطابق ضوابط خاصی مبین اراده اند.