تشهیر شاهد زور

نویسنده : زمانی، لیلا ؛ ابویی، حسین ؛ تولائی، علی ؛

(‎22 صفحه – از 117 تا 138 )

خلاصه ماشینی: “لذا کیفر تشهیر، ضمن اینکه، با توجه به روایات وارده از ائمه معصومین (علیهم‌السلام) کیفری مشروع است، بین فقهای امامیه و اهل سنت، نیز به عنوان نوعی تعزیر پذیرفته شده و فقها این کیفر را در جرایم مختلف حدی و غیرحدی، با توجه به لزوم رسوایی مجرم، برای دستیابی به اهداف مختلف از جمله جلوگیری از تضییع حق مردم، به عنوان کیفر اصلی برای مجرم در نظر گرفته‌اند. البته با بررسی دیگر متون فقهی اهل سنت، این نتیجه به دست می‌آید که، اگر چه در جواز تشهیر شاهد کذب هیچ اختلافی بین فقهای اهل سنت نیست، ولکن، برخلاف قول ابن قدامه، در مورد جواز تعزیر و کیفیت و مقدار آن، نظرات گوناگونی ارائه شده است که این اختلاف فتاوی، ناشی از اختلاف در روایت مورد استناد فقهاست. این روایت در برخی کتب شیعه و ذیل بحث غیبت و بدگویی نسبت به مؤمن و در جواز غیبت فاسق و به طور خاص در مورد فاسق متجاهد به فسق، مورد استناد قرار گرفته شده است و غیبت، تحقیر و معرفی وی به جامعه نه تنها جایز دانسته شده، بلکه در بر حذر داشتن مردم از همراهی و معاشرت با او، بسیار مؤثر قلمداد شده است (مجلسی، 72/232)؛ اما با این حال، هیچ کدام از فقهای امامیه حتی به عنوان یک دلیل عام که می‌تواند در شاهد زور نیز مصداق داشته باشد، به آن استناد نکرده‌اند؛ در حالی که برخی از فقهای اهل سنت، با توجه به اطلاق وارده در این روایت، شهادت کذب را نوعی فسق دانسته و حکم فاسق را به شاهد زور نیز تسری داده‌اند (ماوردی، الحاوی الکبیر، 16/634).”