محافظه کاران و آموزه حقوق بشر اسلامی

نویسنده : میر موسوی، سید علی؛

(‎15 صفحه – از 163 تا 177 )

چکیده:
از هنگام تصويب اعلاميه جهاني حقوق بشر گام هاي بسياري در راستاي فراگيرشدن آن برداشته شده و اديان و مكاتب ناگزير از موضع گيري در برابر آن شده اند. جريان هاي فكري اسلامي و انديشمندان مسلمان نيز با رويكردهاي متفاوتي به اين پديده نگريسته و آموزه هاي گوناگوني را طرح كرده اند كه حقوق بشر اسلامي يكي از رايج ترين و برجسته ترين آن ها است. هرچند اين آموزه در چارچوب گفتمان هاي مختلف، معناها و تفسيرهاي متفاوتي يافته است و طيفي گسترده از برداشت ها را در برمي گيرد ولي تفسير محافظه كارانه از آن بيشترين ناسازگاري را با حقوق بشر مدرن دارد. اين رويكرد درپي ارائه صورتبندي خاصي از حقوق بشر است كه با برداشت هاي سنتي از تعاليم و ارزش هاي اسلامي سازگار باشد. اين تفسير بر پيش فرض هايي استوار است كه مهم ترين آن ها امكان حقوق بشر ديني است. نوشتار حاضر در پي تحليل شرايط امكان اين آموزه و دشواري هايي است كه فرا روي آن وجود دارد. از ديدگاه اين نوشتار حقوق بشر اسلامي در معناي خاص گرايانه و محافظه كارانه اش كه مرز هاي جدي و روشني با برداشت پذيرفته شده از حقوق بشر در جهان مدرن دارد، با ناسازواري روبرو است.