دو روایت از جهانشمولی حقوق بشر: نگرشی هرمنوتیکی

نویسنده : بستانی، احمد؛

(‎20 صفحه – از 3 تا 22 )

چکیده:
جهانشمولي از مهم ترين ويژگي هاي حقوق بشر محسوب مي شود و بحث از نسبت اصول جهانشمول حقوق بشر و زمينه هاي جزئي كه اين اصول بر آن تطبيق داده مي شود از اهميت فراواني برخوردار است. مقاله حاضر به بحث از مباني فلسفي و هرمنوتيكي جهانشمولي حقوق بشر اختصاص دارد و مي كوشد دو قرائت از جهانشمولي را با يكديگر مقايسه كند. تفكيك بين دو رهيافت «تكليف گرا» و «غايت گرا» هرچند ابتدا در فلسفه اخلاق مطرح شده است، در رويكرد هرمنوتيكي معاصر به عنوان دو نگرش تفسيري متمايز مورد تفسير مجدد قرار گرفته اند. نگرش تكليف گراي كانت جهانشمولي حقوق بشر را برمبنايي فرماليستي تفسير مي كند و طيف گسترده اي از روايت هاي مدرن از اصول جهاني حقوق بشر متاثر از اين دريافت از جهانشمولي هستند كه با خالي كردن اصول از هرگونه محتواي ارزشي و محلي مي كوشد جهانشمولي آن را تضمين كند. مقاله از دريافتي غايت گرا از جهانشمولي حقوق بشر دفاع مي كند كه برگرفته از هرمنوتيك فلسفي معاصر به ويژه انديشه هاي پل ريكور است. اين نگرش مقدمات فلسفي مناسب را براي تعامل ميان جهانشمولي حقوق بشر و محتواي فرهنگي و ارزشي جوامع مختلف فراهم ساخته و دريافتي «پرمايه» از اصول حقوق بشر عرضه مي دارد.