حقوق بشر و سازوکارهای نظارتی در استاد بین المللی و فقه
نویسنده : راعی، مسعود؛
(24 صفحه – از 5 تا 28)
چکیده:
توسعة اسناد حقوق بشری و درنتیجه، تلاش برای رساندن جامعة جهانی به نقطة مطلوب، با تضمین این حقوق، که عمدتا متوجه دولتهاست، پیوند خورده است. اکنون این پرسش مطرح میشود که تحقق چنین هدفی، به چه سازوکارهایی بهویژه در حوزه حکومتی وابسته است. پاسخ به این پرسش، مستلزم تبیین نوع تعهد دولتها و تکلیف آنها در زمینة حقوق بشر است. تعهد به شناسایی، احترام، اجرا، گزارشدهی و تعهد به فعل و تعهد به نتیجه، از مهمترین تعهدات دولتها در زمینة حقوق بشر است. برای تحقق تعهدهای مذکور، دو شیوة اقدام فوری و تدریجی تعریف شده است: در یک نگاه، صیانت از حقوق بشر را در استفاده از سازوکارهای اجرایی خارجی برای انجام تعهدهای حقوق بشری دولتها میداند. این رویکرد، با توفیق در تأسیس شورای حقوق بشر سازمان ملل، بزرگترین قدم عملی خود را برداشت. از منظر دوم، تکیه بر شرایط حاکمان را بهترین راهکار صیانت از حقوق بشر تعریف میکند. رویکرد نظام حقوق اسلامی ضمن پذیرش سازوکارهای بیرونی، تکیه خود را بر ابزارهای درونی همچون عدالت، خداباوری و فرجامباوری، قرار داده است؛ چراکه بدون توجه به شرایط درونی حاکمان و مدنظر قرار دادن مباحث اخلاقی، نمیتوان از رویکرد ابزارانگارانه به انسان و یا برخورد سیاسی با مسئلة حقوق بشر دور ماند.
آخرین دیدگاهها