قاعده هدر نشدن خون مسلمان در نظام حقوقی ایران
نویسنده : ملکی، علی ؛
(11 صفحه – از 40 تا 50 )
چکیده:
در‌حقوق‌کیفری‌اسلام،نظام‌مقابله‌با‌جرم‌انواع‌گوناگونی‌دارد.قصاص‌و‌دیه‌دو‌مورد‌از‌انواع‌این‌جبران‌ها‌است که‌در‌صورت‌ارتکاب‌جرم‌علیه‌تمامیت‌جسمانی‌افراد،بنا‌به‌نوع‌جرم‌تعیین‌می‌شود.شارع‌مقدس‌حسب‌مورد با‌جعل‌قصاص‌یا‌دیه‌از‌هدر‌رفتن‌نفس‌جلوگیری‌می‌کند.قاعده«لا‌یبطل‌الدم‌امرء‌مسلم»در‌مواردی‌چون مشخص‌نبودن‌قاتل،نامعلوم‌بودن‌سبب‌مرگ‌مقتول،عمد‌مجنون،دفاع‌مشروع‌در‌برابر‌مجنون‌و‌فرار‌متصل‌به مرگ‌قاتل‌جاری‌است؛البته‌جریان‌این‌قاعده‌به‌موارد‌منصوص‌محدود‌نمی‌شود‌و‌با‌اثبات‌شمول‌قاعده،امکان بهره‌گیری‌از‌آن‌در‌مسائل‌دیگر‌وجود‌دارد.در‌این‌مقاله‌ثابت‌می‌شود،هیئت‌نکره‌در‌سیاق‌نفی‌موجب‌عمومیت و‌شمول‌قاعده‌است؛مگر‌در‌مواردی‌که‌قاعده‌تخصیص‌خورده‌باشد.هم‌چنین‌از‌آنجا‌که‌نظام‌حقوقی‌ایران ارتباط‌وسیعی‌با‌دانش‌فقه‌دارد،این‌قاعده‌در‌قوانین‌کشور‌ایران‌نیز‌به‌طور‌گسترده‌جریان‌دارد.بررسی‌قاعده «لا‌یبطل‌الدم‌امرء‌مسلم»از‌دو‌جهت‌قابل‌اهمیت‌است:نخست،تبیین‌نقش‌این‌قاعده‌در‌نظام‌تقنینی‌کشور؛دوم،مشخص‌کردن‌مصداق‌موضوعاتی‌که‌قاعده‌در‌آن‌ها‌جریان‌دارد.در‌مقاله‌حاضر،مفاد‌و‌محل‌جریان‌قاعده در‌فقه‌امامیه‌و‌بهره‌گیری‌قوانین‌کشور‌ایران‌از‌قاعده‌تبیین‌شده‌است.
آخرین دیدگاه‌ها