قاعده لاضرر

نویسنده : موسوی، سیدابراهیم ؛

(‎24 صفحه – از 119 تا 142 )

خلاصه ماشینی: “3اما این توجیه با اشکالات متعددی روبه‌رو است که برخی از آنها مورد توجه طرفداران همین عقیده واقع شده است:مرحوم شیخ مرتضی انصاری(ره) در کتاب مکاسب،4پس از بیان این مطلب که قویترین دلیلی که برای اثبات خیار غبن‌ مورد استناد فقهاء واقع شده است،حدیث لا ضرر و لا ضرار است و اینکه این حدیث‌ دلالت بر تزلزل هر عقدی که لزوم آن موجب ضرر باشد،دارد،اضافه می‌فرماید که:اما استناد به حدیث لا ضرر برای اثبات خیار غبن قابل خدشه است،زیرا انتفاء لزوم معامله‌ (1)-در رساله قاعده لا ضرر شیخ مرتضی انصاری(تنبیه هفتم)به نقل از شهید اول در کتاب دروس آمده‌ است که وی،در مسئله سرایت آتش به ملک غیر،هرچند ضرر غیر قابل پیش‌بینی باشد و برای رفع حاجت افروخته‌ شده باشد،قائل به ضمان شده است. مرحوم شیخ(ره)در کتاب رسائل(فرائد الاصول)1بر دلالت حدیث‌ لا ضرر بر ثبوت خیار غبن این اشکال را وارد می‌داند که این‌گونه ضررها که در مثل‌ معاملات غبنی موجب نفی لزوم آن معاملات می‌گردند،ضررهای نوعی هستند،در حالی که ضرر موجب رفع حکم شرعی ضرر شخصی است،همچنین در مواردی که‌ معامله غبنی برای مغبون زیانی دربر ندارد،مانند موردی که بایغ مغبون باشد اما مبیع‌ خریدار نداشته باشد و یا آنکه در معرض تلف یا غصب قرار داشته باشد و بقاء آن نزد بایع به صرفه او نباشد،بازهم همه حکم به ثبوت خیار برای مغبون کرده‌اند.”