اخلاق قضاء (4) (از سلسله بحث های حضرت آیت الله یزدی ریاست قوه قضائیه)

نویسنده : یزدی، محمد ؛

(‎10 صفحه – از 15 تا 24 )

خلاصه ماشینی: “تعالی شنیده‌ایم که درباره شرایط اجتهاد وقتی بحث‌ کرده‌اند به همین نکته توجه داده‌اند و تصریح هم فرموده‌اند که ممکن است یک‌ موضوع حکمی داشته باشد ولی در زمان دیگر موضوع دگرگون شده یا شرایط و چگونگی‌های موضوع دگرگون شده و حکم تغییر می‌کند نه اینکه حکم خدا تغییر کرده حکم تغییر نکرده موضوع حکم به خاطر اختلاف زمان و شرایط زمان‌ و مکان تغییر کرده قهرا حکم هم عوض شده است این هم یک نکته که بنظر ما در سطر این نامه توجه داده شده و نتیجتا به همه‌ی کسانی که کارهای حکومتی را بعهده می‌گیرند بخصوص قضات محترم توجه باین نکته لازم است یک قاضی که‌ از دانشکده و از حوزه و بعبارت دیگر از میدان درس و بحث و کتاب و فرمول و تئوری آمده است و در محکمه نشسته است و با همان تئوری‌ها و فرمول‌ها می‌خواهد قضاوت کند ولی مردم را نمی‌شناسد،جامعه را نمی‌شناسد،شرایط اوضاع و احوال را درست نمی‌داند،این احتمال اشتباه و خطایش در تشخیص‌ موضوع حداقل احتمال بالایی است ولی وقتی دوره کارآموزی را ببیند و در کنار قضات بنشیند و کیفیت طرح دعاوی را بشنود و ببیند کیفیت کار قاضی را ببیند نحوه سؤال و جواب را مشاهده کند اشخاص را بشناسد متوجه می‌شود در جامعه چه چیزهایی می‌گذرد و چه وضعیتی وجود دارد خودبخود وقتی خودش‌ در مسند قضا نشست و دعوا در حضورش مطرح شد در شناخت موضوع با آن شناخت زمان و جامعه و واقعیتهای جاری در بین مردم کمک بیشتری بوی‌ می‌شود و قهرا درجه و ضریب خطایش پائین می‌آید.”