مصادره غیر مستقیم در حقوق بین الملل و رویه دوان داوری دعاوی ایران – ایالات متحده

نویسنده : پیران، حسین ؛

(‎62 صفحه – از 385 تا 446 )

خلاصه ماشینی: دیوان داوری دعاوی ایران ـ ایالات متحده، در پرونده سولاتایلز (Sola Tiles) به حق دولتها در حقوق بین الملل به مصادره اموال به نحو غیرمستقیم اشاره کرده است: «طبق رویه دیوان و مراجع دیگر، این مطلب کاملا پذیرفته شده است که به موجب حقوق بین الملل، دولتها حق دارند اموال را از طریق دخالت در استفاده از آنها یا برخورداری از منابع آنها ضبط کنند، بطوریکه منجر به محرومیت از حقوق اساسی مالکانه گردد» (دعوای سولاتایلز علیه دولت جمهوری اسلامی ایران، حکم شماره 1- 317- 298 مورخ 2 اردیبهشت 1366، بند 29 حکم) (متن انگلیسی منتشره در جلد 14 گزارش آراء دیوان، انتشارات گروسیوس، 223). به‌طور مثال، در پرونده «اوتیس» دیوان این شرط را به‌نحو زیر بیان نمود: «برای آنکه اوتیس در ادعای خود در دیوان حاکم شناخته شود، باید ابتدا ثابت کند که در حقوق مالکانه وی به اندازه‌ای مداخله شده که در استفاده از آن حقوق یا بهره‌مندی از منافع آن تأثیر اساسی گذاشته و وی در اثر این دخالت متحمل زیان شده است و ثانیا اینکه مداخله این دو دعوی عبارتند از: (1) دعوای شرکت امریکن اینترنشنال گروپ (American International Group) علیه دولت جمهوری اسلامی ایران و بیمه مرکزی ایران، حکم شماره 3- 2- 93 مورخ 28 آذر 1362 (متن انگلیسی منتشره در جلد 2 گزارش آراء دیوان، انتشارات گروسیوس، ص 96). 1 ولی در مورد تعیین مدیر موقت دولتی برای شرکت فرعی ایرانی خواهان، دیوان این عمل را به‌عنوان اقدامی که خواهان را از کنترل حقوق مالی‌اش محروم کرده است تلقی نمود و نتیجه گرفت که اموال و حقوق مالی خواهان توسط ایران به‌طور غیرمستقییم مصادره شده است.