آثار قوه قاهره و انتقای قراردادها

نویسنده : نیکبخت، حمید رضا ؛

(‎30 صفحه – از 97 تا 126 )

خلاصه ماشینی: پرسش دیگری که در این زمینه مطرح است آن است که چنانچه یک طرف قرارداد به‌علت قوة قاهره تعهد خود را ایفا ننماید تکلیف طرف دیگر چیست؟ آیا طرف دیگر باید تعهد مربوط به خود را انجام دهد؟ بنابراین گرچه مطلب اساسی در قوة قاهره تصمیم‌گیری درخصوص خسارت توسط دادگاه می‌باشد، اما برای این‌منظور ممکن است مسئله تعهد طرف مقابل (متعهدله) در حالت قوة قاهره (برای متعهد) نیز مطرح شود. بنابراین قاعدة مربوط به تأثیر قوة قاهره بر تعهدات طرفین یا قرارداد این است که با وجود قوة قاهره قرارداد به قوت خود باقی است و طرفی که نمی‌تواند تعهد مربوط به خود را انجام دهد به هرحال متخلف محسوب می‌شود اما معاف از پرداخت خسارت به طرف دیگر خواهد بود، مگر در مواردی که حکم قانونی خاصی وجود دارد. گرچه همان‌گونه که در بالا ذکر گردید، چنانچه یکی از طرفین قرارداد در انجام تعهدش قصور نماید، اصولا مسئول خسارت طرف مقابل نیز خواهد بود، اما در‌صورتی‌که طرف متخلف اثبات نماید که عدم انجام تعهد به‌واسطة قوة قاهره بوده است سیستم حقوقی فرانسه و همچنین سیستم حقوقی ایران پذیرفته‌اند که متخلف از پرداخت خسارت معاف Joseph Constantin Steamship Line Ltd. 2 بنابراین برای اینکه بتوان متخلف از اجرای قرارداد را مسئول خسارتهای وارده ناشی از عدم گزارش وقوع قوة قاهره به طرف دیگر قلمداد نمود باید لزوم آن در قانون مقرر شده باشد یا طرفین الزام آن را در قرارداد خود پیش‌بینی نموده باشند.