تأثیر عدم درمان مجنی علیه در مسئولیت جانی

نویسنده : بای، حسین علی؛

(‎30 صفحه – از 139 تا 168 )

چکیده:
در بسیاری از جنایات، وضعیت مجنی علیه به گونه ای است که اگر درمان شود، سلامتی خود را باز می یابد و اگر به درمان اقدام ننماید، فوت می کند. در چنین مواردی پرسش اساسی آن است که ایا اقدام یا عدم اقدام مجنی علیه نسبت به درمان خود، تاثیری در میزان مسئولیت جانی دارد یا خیر؟ رویکرد فقها نسبت به این پرسش متفاوت است. هر چند برخی فقها معتقدند که ترک درمان مجنی علیه تاثیری در میزان مسئولیت جانی ندارد؛ ولی دیدگاه مورد قبول آن است که هرگاه مجنی علیه با اقدام به درمان، قادر به حفظ حیات خود باشد، ولی مداوا را به عمد ترک کرده باشد، خونش هدر بوده، جانی مسئولیتی جز به مقدار جنایت اولیه ندارد و هرگاه ترک مداوا بدون تعمد باشد، جانی حسب مورد، ضامن دیه نفس یا قصاص است. همچنین، هرگاه مجنی علیه اراده درمان نماید؛ ولی پزشک از درمان وی خودداری کند و در نتیجه مضروب فوت کند، در حالی که در صورت عدم امتناع پزشک، نجات جان بیمار حتمی باشد، این پرسش مطرح خواهد بود که آیا امتناع پزشک از درمان مجنی علیه می تواند در میزان مسئولیت جانی اثرگذار باشد؟