مفهوم دعوای مشتق و ویژگی استثنایی آن؛ (مطالعه تطبیقی در حقوق انگلیس، آمریکا، فرانسه و ایران)

نویسنده : عیسائی تفرشی، محمد؛ امیر تیموری، سعیده؛ نصیری، مرتضی؛ شهبازی نیا، مرتضی؛

(‎26 صفحه – از 97 تا 122 )

چکیده:
در حقوق شرکت های تجـاری اسـتیفای حقـوق شـرکت داخـل در امـر مـدیریت و در صـلاحیت انحصاری مدیرانی است که نمایندگی شرکت را برعهده دارند. در مواردی که مدیران برای حفـظ منافع شخصی خود یا حمایت از منافع کسانی که آنها را در سیطره نفوذ خود دارند، از این امـر استنکاف می ورزند، پیش بینی راهکار مناسب ، تامین کننده حقوق شرکت و شرکای اقلیـت خواهـد بود. در این راستا نظامهای حقوقی به شرکا اجازه دادهاند برای استیفای حقوق شـرکت ، مداخلـه وبه نام شرکت اقامه دعوا کنند. این دعـوی را دعـوای مشـتق نامیـدهانـد. مباینـت ایـن دعـوا بـا شخصیت حقوقی مستقل شرکت و نمایندگی انحصاری مدیران از شرکت ، مقتضی آن اسـت کـه ایـن دعـوا اسـتثنایی تعریـف شـده و قلمـروش محـدود باشـد تـا شـرکای اقلیـت نتواننـد آن را دستاویزی برای مداخله در عملکرد مدیران و اقامه دعوا علیه مدیران شایسته و لایق قرار دهنـد. با توجه به این ویژگی دعوای مشتق ، قلمرو ایـن دعـوا محـدود بـوده، تنهـا در مـوارد خـاص و استثنایی منصوص قابل استفاده است . در انگلیس ، فرانسه و ایـران قانونگـذار دعـوای مشـتق را برای استیفای حقوق شرکت در مقابل تخلفـات مـدیریتی وضـع کـرده، در حـالی کـه در آمریکـا دعوای مشتق منحصر به تعقیب تخلفات مدیریتی نیست و برای استیفای حقوق شرکت در مقابل هر شخصی قابل استناد است .