جستاری در روایی محرومیت زوجین از «حق قصاص» (تحلیل ماده351 قانون مجازات اسلامی)
نویسنده : مسجدسرایی، حمید؛ فیض، زهرا؛
(32 صفحه – از 207 تا 238 )
چکیده:
به رغم نظر غیرمشهور فقهی که ارث بردن حق قصاص را برای زوجین در عداد سایر ورثه محفوظ میداند؛ قانونگذار عرفی به پیروی از نظر مشهور فقهای امامیهء در مادة ۳۵۱ قانون مجازات اسلامی زوجین را از این حق محروم دانسته است. به نظر میرسد اکثر فقهای امامیه تنها با استناد به دلیل اجماع و بدون در نظر گرفتن این که احکام امضایی متائر از جامعة عرب پیش از اسلام نیز بودهاند» حکم به این محرومیت دادهاند. البته فقهای اند کی به دیگری همچون روایات و عدم انگیزه تشفی در زوجین نیز اشاره کردهاند. تحقیق حاضر با روش توصیفی – تحلیلی ضمن نقد دلیل اجماع مورد ادعا و سایر ادلة موافقان محرومیت زوجین از حق قصاص، ثابت کرده است که حجیت اجماع اذعایی به اثبات نرسیده و قابلیت مقابله با عمومات و اطلاقات را ندارد. بر این اساس، ادلة مذ کور برای استثناء زوجین از حق قصاص کافی نبوده و در مقابل ادلد دیدگاه مشهورء با استناد به ادلهای نظیر امضایی بودن حکم قصاص و تغییرات جایگاه زوجین از زمان تشریع حکم تا عصر حاضرء همطرازی زوجین با خویشاوندان نسبی در برخورداری از حق قصاص اثبات میشود. در نتیجه میتوان از نظر شرعی ثابت کرد که زوجین نیز همچون سایر اولیایدم، از حق استیفای قصاص برخوردار هستند. از این روء بازنگری در مادة فوقالذ کر ضروری به نظر میرسد تا بتوان به ارث بردن زوجین از حق قصاص وجاهت قانونی بخشید.
آخرین دیدگاهها