اثر محکومیت زدایی و کیفرزدایی قاعده درا در جنایات موجب قصاص با رویکردی به قانون مجازات اسلامی1392
نویسنده : مرتاضی، احمد؛ امیران بخشایش، امیر؛
(29 صفحه – از 59 تا 87 )
چکیده:
قاعده درا می تواند دارای دو نقش کیفرزدایی و محکومیت زدایی باشد. کیفرزدایی بدین معناست که از شدت مجازات کم می شود و یا کیفر خاصی برداشته می شود، اما از جهات دیگر امکان اعمال کیفر وجود دارد؛ دومین حالت آنجایی است که بعد از وقوع جرم، کیفر به طور کامل برداشته می شود. اما در محکومیت زدایی، هدف خارج کردن متهم از فرآیند رسیدگی و تبرئه او است. رویکرد قانونگذار به گونهای است که قاعدهی درا را به غیر حدود نیز تسری داده و این رویکرد با اطلاق ادله قاعده درا مطابق میباشد چراکه با توجه به شواهد قرآنی و روایی، مشخص میشود، لفظ «حد» در مهمترین مستند قاعده، نمیتواند فقط به معنای مجازات خاص باشد و مطلق عقوبت را در برمیگیرد. جنایات موجب قصاص با توجه به مستندات فقهی و نظر قانونگذار در مادهی120ق.م.ا در صورت حصول شبهه مشمول قاعده درا شده و با توجه به شرایط مسئولیت و شرایط جرم هر دو اثر کیفرزدایی یا محکومیتزدایی را میتواند داشته باشد. اصولا در مواردی که اصل رفتار مورد شبهه قرار گیرد اثر محکومیتزدایی قاعده درء اعمال میشود و اصولا در مواردی که شبهه در شرایط ثبوت قصاص باشد و یا اصل رفتار ثابت باشد و شبهه در عنصرروانی یا قانونی تحقق یابد اثرکیفرزدایی قاعده درا اعمال میشود.
آخرین دیدگاهها