واکاوی ادله و مبانی عدم مسئولیت پزشک در پرتوی آموزه های فقه
نویسنده : منتظری، صالح؛ صدر طباطبایی، سید محمدعلی؛
(31 صفحه – از 198 تا 228 )
چکیده:
پزشکی به جهت سروکار داشتن با حیات، سلامتی و جسم انسان» حسّاس و پرمخاطره است. علم پزشکی همواره عجین با احتمالات و نواقص بوده است و به‌مثابه یک چاقوی دو دم که یک طرف آن سلامتی و طرف دیگر صدمه و حتی فوت بیمار است. تحلیل رابطه فقهی و حقوقی میان بیمار و پزشک به جهت اثری که نقش این ارتباط در مسئولیت در هنگام ایراد خسارت به بیمار دارد، با چالشی جدی مواجه است. فقها در خصوص عمل طبیب حاذق و متخصصی که عمل او مشروط به اذن مریض، مطابق با مقررات پزشکی و موازین فنی بوده و به‌عبارت‌دیگر بدون تقصیر، باعث ورود خسارت به بیمار می گرددء قائل به دو نظر می‌باشند. مشهور فقها حکم به ضمان طبیب کرده و چاره‌ای آن را اخذ برائت از پیمار می‌دانند و عده‌ای نیز حکم به عدم ضمان طبیب داده‌اند. قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۰ به تبعیت از نظر اول مسئولیت پزشک را به‌صورت محض و بدون تقصیر پذیرفته بود؛ اما در قانون مجازات اسلامی مصوب سال ۱۳۹۲ مقنن از نظریه دوم تبعیت کرده و رویکردی میانه و معتدل را پذیرفته و مطابق با اکثریت نظام‌های حقوقی، تقصیر را به‌عنوان مبنای مسئولیت پزشک تبیین نموده است. لذا در صورت عدم قصور یا تقصیر پزشک در علم و عملء ضمان وجود ندارد. صاحبان این قلم پس از بررسی مستندات هر یک از دو قول و با تامل در مدلول و مفاد آن‌هاء معتقدند: قول مشهور، فاقد وجاهت بوده و ادله را یارای تامین آن نیست. مقاله حاضر با دفاع از موضع نگارندگان و در راستای تبیین ماده ۴۹۵ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ سامان یافته است.
آخرین دیدگاه‌ها