حق پدیدآورنده ی اثر ادبی و هنری نسبت به اصلاح یا استرداد اثر

نویسنده : محسنی، سعید؛ قبولی درافشان، سید محمد مهدی؛

(‎29 صفحه – از 167 تا 195 )

چکیده:

بروز اشتباهات اساسی در تدوین یک اثر ادبی و هنری یا دگرگونیهای عمیق اندیشه ها و عقاید پدیدآورنده ، ممکن است موجب شکاف و جدایی میان او و اثرش گردد یا اعتبار و حیثیت وی را از جهات مختلف (مذهبی، فنی، هنری و غیره ) مورد تهدید قرار دهد. به همین جهت ، یکی از حقوق معنوی که در عرصه مالکیت های ادبی و هنری برای پدیدآورنده اثر در نظام های حقوقی فرانسه و مصر مورد شناسایی قرار گرفته ، حق پدیدآورنده نسبت به اصلاح یا استرداد اثر است . البته پذیرش حق مزبور مطلق نبوده ، قلمرو محدود و شرایط ویژه ای ازجمله جبران پیشینی خسارت های طرف قرارداد، برای اجرای حق مزبور پیش بینی شده است . این در حالی است که حق مزبور در متون قانونی و مقررات ایران مورد اشاره قرار نگرفته است . به همین دلیل در این جستار ضمن بهره گیری از دستاوردهای نظام های حقوقی فرانسه و مصر، با رویکردی فقهی حقوقی، به تبیین مفهوم ، قلمرو و آثار حق مزبور پرداخته شده است . به نظر می رسد در شرایط کنونی نظام حقوقی ایران ، پذیرش حق مزبور مستلزم ورود در قلمرو تراضی یا بهره گیری از قواعد لاضرر و نفی عسر و حرج میباشد. بدیهی است در این صورت ، قلمرو و آثار حق مزبور نیز با توجه به مبانی مذکور تعیین میگردد. با این همه ، شایسته است قانونگذار با در نظر گرفتن اقتضائات ویژه حقوق ادبی و هنری و با استفاده از تجارب سایر نظام های حقوقی، نسبت به پیش بینی صریح حق مزبور و تعیین قلمرو و آثار آن اقدام نماید.