شرایط، قلمرو و آثار فقهی و حقوقی ریاست زوج در رابطه با زوجه

نویسنده : پروین، فرهاد؛ حسینی، وحیده؛

(‎30 صفحه – از 65 تا 94 )

چکیده:

با آنکه حاکمیت از آن خداوند متعال می باشد و اصل ، عدم سلطه ی انسانی بر انسـان دیگـر است ، اما به موجـب آیـه ی ٣٤ سـوره نسـاء و مـاده ی ١١٠٥ قـانون مـدنی در رابطـه ی زوجیـت ، ریاست از آن شوهر می باشد؛ اما این امتیاز به معنای سلطه و حکمرانی بی حد و مـرز شـوهر بـر همسر خود نیست ، همانگونه که بسیاری از فقها بیان داشته اند: «مقصود از تعبیر (الرجال قوامـون علی النساء) استبداد، اجحاف و تعدی نیست ، بلکـه منظـور رهبـری واحـد و مـنظم بـا توجـه بـه مسئولیت ها و مشورت های لازم است ». ضـمن آنکـه براسـاس اصـول اولیـه ی اخلاقـی و قواعـد مسلم فقهی (قاعـده ی لاضـرر) مـی تـوان گفـت ، ریاسـت و قوامیـت مـرد در وهلـه ی اول یـک مسئولیت و وظیفه تلقی شده و در مرحله ی بعد به صورت یک موقعیت برتر و دارای امکانـات و اختیارات ویژه به منظور فعلیت بخشیدن بـه وظـایف ناشـی از ایـن مسـئولیت ، مـورد توجـه قـرار می گیرد و ریاست شـوهر هیچگـاه مایـه ی کمـال و فضـیلت مـرد و دسـتاویز اجحـاف بـر زن و کاستی ارزش و کرامت انسانی او نیست و مرد برای عهده دار شدن این مسئولیت بایستی شرایط و اوصافی داشته باشد.