مطالعه ی تطبیقی جبران ضرر در جنایات درحقوق ایران و حقوق بین‌الملل کیفری
نویسنده : کرمی، مجید؛ مزیدی شرف‌آبادی، علی؛ نژندی منش، هیبت اله؛
(34 صفحه – از 121 تا 154 )
چکیده:
در حقوق ایران به لحاظ وجود قصاص و دیه به‌عنوان واکنش شرعی در برابر جنایات، اختلافاتی ایجاد شده است. مشهور فقها همچنان بر اساس مبانی فقهی، ضمان مرتکب به خساراتی علاوه بر دیه را مشروع ندانسته‌اند. بعلاوه اینکه گستره‌ی جبران خسارات در حقوق ایران در مواردی محدود و در حقوق بین‌المللی کیفری بصورت وسیع‌تر، بزه‌دیده‌ی غیرمستقیم را نیز شامل شده است. البته ضرورت جبران کامل خسارات ناشی از جنایات در حقوق بین‌المللی کیفری به لحاظ شدت، اهمیت و گستردگی جرائم بین‌المللی از اهمیت بیشتری برخوردار است که این مهم در اسناد دیوان کیفری بین‌المللی به‌خوبی محقق شده و در اسناد دادگاه‌های کیفری بین‌المللی موقت در حد محدودی به آن توجه گردیده است. بر اساس یافته‌های این مقاله- که به روش توصیفی، تحلیلی و تطبیقی، صورت گرفته است- به نظر می‌رسد طبق مبانی فقهی و قانونی ایران جبران زیان‌های ناشی از جنایات با سایر جرایم متفاوت بوده و شامل عمومات ﻣﺴﺆﻭﻟﯿﺖ مدنی نمی‌شود؛ اما با دقت نظر در جنایات و خسارت‌های مربوط، خسارت‌های همراه جنایت و خسارت‌های ناشی از جنایت به‌شرط مستقل بودن از صدمه به جسم یا نفس و اینکه جانی علت یا سبب ایجاد آن باشد قابلیت جبران علاوه بر دیه را داشته و به نظر می‌رسد در حقوق بین المللی کیفری، تمام زیان‌های مادی و معنوی ناشی از جنایات قابل جبران هستند. به همین شکل، در نظام‌های داخلی و بین‌المللی حمایت از بزه دیده‌ی غیرمستقیم در جبران ضررهای ناشی از جنایات بعمل آمده؛ هرچند در حقوق بین‌الملل کیفری این حمایت با وسعت بیشتری صورت گرفته است.
آخرین دیدگاه‌ها