ترجمه ها: تأثیر سید جمال بر رویکرد تفسیر در دوره معاصر

نویسنده : الدغامین، خلیل زیاد محمد؛ مترجم : خیاط، علی؛

‏(12 صفحه – از 165 تا 176)

خلاصه ماشینی: “آنچه گذشت، نظر عبده دربارة استادش، سیدجمال بود، ولی به نظر ما اگر سیدجمال دایرة اصلاحات خویش را گسترش نداد و به عرصة اصلاح اقتصادی، تربیتی و اجتماعی وارد نشد، ظاهرا بدین سبب بود که اعتقاد داشت عرصة سیاست، مهمتر و عامل اساسی ایجاد تحول و اصلاح در سایر عرصه‌هاست؛ زیرا اگر مشی سیاسی‌ای که حکومتهای اسلامی آن زمان در پیش گرفته بودند، صحیح و کارآمد می‌بود، بی‌گمان، بر سایر میادین و عرصه‌های زندگی مسلمانان اثر می‌گذاشت، البته این نظریه ممکن است بدون مخالف نباشد و می‌طلبد که از سوی اصحاب اندیشة اسلامی معاصر، نقد و بررسی شود، به‌ویژه گستردگی عرصه‌های مورد بحث در حرکت اصلاحی که طبقات مختلفی از اصحاب فرهنگ و اندیشه را در بر می‌گیرد و ممکن است دستاوردی عظیم و موفقیتی چشمگیر در پی داشته باشد. نظر گلدزیهر دربارة نقش سیدجمال در تفسیر و نقد آن گلدزیهر، خاورشناس سرشناس، میزان تأثیر سیدجمال را در تفسیر، این‌گونه به تصویر می‌کشد: سیدجمال مبلغی است ناشناخته که معلوم نیست به کدام طبقة اجتماعی تعلق دارد، ولی چون هدفش آزادی اسلام از سلطة بیگانه است، عملا در اغلب موارد، به سمت موضع‌گیری سیاسی کشیده شده است که در نزد اغلب صاحب نظران، اندیشة او، گفتمان دینی ـ‌کلامی ویژه‌ای تلقی نشد، بلکه اندیشة اصلاحی او را محدود دیده و آن را در عملکرد اندکی از شاگردان دلباخته و مریدش خلاصه دانسته‌اند که ویژگیهای اندیشة او، تنها یک بار از سوی شاگرد و دوستش، محمد عبده، در تبعید ترسیم و بیان شده است (گلدزیهر، 1983: 349).”

مطالب مرتبط

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

*

code