پژوهشی در حدیث طلب العلم

نویسنده : حسن پور، ابوالقاسم؛

‏(26 صفحه – از 171 تا 196)

چکیده:

«فریضه» در حدیث «طلب العلم فریضة علی کل مسلم» به معنای واجبی است که شارع آن را مقرر داشته است. واژه «مسلم» گرچه از باب تغلیب، با صیغه مذکر آمده است، اما مراد، جنس مسلمان است که شامل زن نیز می‌شود. نویسنده با ذکر شواهدی، این دیدگاه را درباره مصداق علم در این حدیث برمی‌گزیند که: چون حدیث، در وجوب عینی تحصیل علم ظهور دارد، مراد از آن، مطلق علوم نیست، بلکه مراد، علوم خاصی است که جنبه تربیتی و هدایتی دارد و مربوط به اصول و فروع دین و اخلاق اسلامی است. وی برای اثبات دیدگاه برگزیده و ادعای خود، شواهد هشت‌گانه‌ای می‌آورد که عبارت است از: 1. قراین موجود در حدیث؛ 2. مناسبت حکم و موضوع؛ 3. دیدگاه برخی از اندیشمندان در معنای حدیث؛ 4. ماهیت علم در روایات؛ 5 . تقسیم علوم در روایات؛ 6 . آثار علم در آیات و روایات؛ 7. راه تحصیل علم در آیات و روایات؛ 8 . نمونه‌هایی از کاربرد علم و عالم در آیات و روایات.