کاربرد حدیث در تفسیر و معارف

نویسنده : لاریجانی، محمد صادق؛

‏(20 صفحه – از 155 تا 174)

خلاصه ماشینی: “راهی دیگر در حجیت روایات تفسیری استاد معرفت در ادامه بحث خویش، کلامی از استاد خویش مرحوم آیة‌الله‌ خویی قدس‌سره نقل می‌کنند و بدان استشهاد می‌ورزند: بسا در حجت بودن خبر واحدی که راوی مورد وثوق از معصومین علیهم‌السلام نقل می‌کند، درباره تفسیر قرآن اشکال می‌شود و وجه اشکال، آن است که معنای حجیتی که برای خبر واحد یا دیگر دلیلهای ظنی ثابت شده، این است که واجب است در صورت جهل به واقع، آثار واقع را بر آن بار کنیم، همچنان که اگر به واقع، قطع پیدا می‌نمودیم؛ و این امر تحقق پیدا نمی‌کند، مگر موقعی که مفاد خبر، حکم شرعی باشد یا موضوعی باشد که شارع بر آن حکم شرعی بار نموده است و این شرط در خبر واحدی که در باب تفسیر از معصومین علیهم‌السلام نقل می‌شود، یافت نمی‌گردد. (1) تکمله در بحث فوق، سخن مرحوم آیة‌الله‌ خویی را بر اساس محتملات کلامشان نقد کردیم، ولی در واقع، نظرشان چیست؟ آیا واقعا معتقدند روایات تفسیری می‌تواند به لحاظ تفسیر یا اعتقاد، مؤثر و معتبر باشد یا فقط منظورشان این است که آثاری همچون صحت استناد و اخبار، مترتب می‌شود؟ در کلام ایشان تعبیری وجود دارد که شاید از آن عموم فهمیده شود: «و یدلنا علی ذلک سیرة العقلاء، فإنهم یعاملون الطریق المعتبر معاملة العلم الوجدانی من غیر فرق بین الآثار…”