کتاب «دانش درایة الحدیث» در بوته نقد و معرفی

نویسنده : دلبری حسینی، سید علی؛

‏(16 صفحه – از 233 تا 248)

خلاصه ماشینی: “نمونه‌ها با اعتراف به این که ذکر نمونه‌ها برای هر یک از اقسام مختلف حدیثی، از برجستگیهای بسیار مهم، بلکه منحصر به فرد این اثر فخیم است؛ تا آن جا که می‌توان گفت هدف اصلی مؤلف در جمع‌آوری این مجموعه، شناساندن زوایای دانش درایه با نمونه‌های گویای حدیثی بوده است، با این حال، در زمینه نمونه‌های حدیثی، نارساییها و کمبودهایی دیده می‌شود: الف) عدم ذکر نمونه: مواردی که هیچ نمونه‌ای برای آن نیامده است، از این قرار است: حدیث قوی (ص83)؛ عزیز (ص88)؛ محفوظ (ص144)؛ نص (ص147) گرچه در عنوان آمده است: «نمونه‌ای از ظاهر و نص»؛ غریب (ص118)؛ غریب الالفاظ (ص119)؛ مرفوع، قسم اول (ص124)؛ مدبج (ص156)؛ روایة الاکابر و نیز روایة الاقران و السابق و اللاحق (ص157)؛ مدلس از متن (ص203). هرچند ناشر محترم در آغاز کتاب، یکی از ویژگیهای این اثر را مورد نظر داشتن ترتیب مباحث آن ذکر کرده است تا آموزش آن آسانتر باشد، (1) لیکن چنین به نظر می‌رسد که نویسنده گرامی در برخی موارد، ترتیب مناسب و شایسته بحثها را آن گونه که باید، مراعات نکرده است که برای نمونه به پاره‌ای از این موارد اشاره می‌کنیم: چنان که گذشت، ترتیب عناوین فصل نخست، بدین گونه آمده است: 1. (2) از آن جا که گویا بعد از تألیف اولیه، جابه‌جایی و تغییر و تحولی در جایگاه مباحث صورت پذیرفته است، عواقب این تغییرات، اصلاح نگردیده است و موجب نارسایی مفهوم برخی عبارتها شده است؛ مثلا مؤلف بعد از بیان فرقهای حدیث قدسی با قرآن و بیان نمونه‌ای از احادیث قدسی، چند سطری بدین گونه آورده است: «مرحوم صدر از میان تعاریف، نظریه مصنف الوجیزه را برگزیده که آن را (؟) مرادف حدیث می‌داند و…”