آثار تغییر جنسیت پس از عقد نکاح در حقوق ایران و فقه امامیه

نویسنده : روشن، محمد؛ ترابی زیارتگاهی، علیرضا؛

‏(28 صفحه – از 5 تا 32)

چکیده:

در ﭼﻨﺪ دﻫﻪ اﺧﯿﺮ دﺳﺘﺎوردﻫﺎی ﻋﻠﻢ ﭘﺰﺷﮑﯽ اﯾﻦ اﻣﮑﺎن را ﻓﺮاﻫﻢ آورده اﺳﺖ ﮐﻪ اﺷﺨﺎص ﻣﺒﺘﻼ ﺑﻪ ﻧﺎرﺳﺎﯾﯽ ﻫﺎی ﺟﻨﺴﯽ و ﺣﺘﯽ اﻓﺮاد ﺳﺎﻟﻢ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ اﻗﺪام ﺑﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺟﻨﺴﯿﺖ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺮرﺳﯽ آﺛﺎر ﻣﺘﺮﺗﺐ ﺑﺮ آن از ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺣﻘﻮﻗﯽ ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺎاﻫﻤﯿﺖ و ﺟﺪﯾﺪ ﺳﺎل ﻫﺎی اﺧﯿﺮ اﺳﺖ. در ﺣﻘﻮق اﯾﺮان در ﺧﺼﻮص ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺟﻨﺴﯿﺖ و آﺛﺎر آن ﻣﻘﺮره ﺧﺎﺻﯽ وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ و ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ اﺳﺘﻨﺎد اصل 167 قانون اساسی و ماده 3 قانون آیین دادرسی مدنی،حکم این موضوع را با مراجعه به منابع معتبر فقهی استخراج نمود.ﻣﻌﺘﺒﺮ ﻓﻘﻬﯽ اﺳﺘﺨﺮاج ﻧﻤﻮد. از ﻣﻬﻢ ﺗﺮﯾﻦ آﺛﺎر ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺟﻨﺴﯿﺖ ﺑﻄﻼن ﻋﻘﺪ ﻧﮑﺎح اﺳﺖ. ﺑﺎ ﺑﻄﻼن ﻋﻘﺪ ﻧﮑﺎح، زوج ﺑﺎﯾﺪ در ﺻﻮرت دﺧﻮل ﮐﻞ ﻣﻬﺮﯾﻪ و در ﺻﻮرت ﻋﺪم دﺧﻮل ﻧﯿﻤﯽ از ﻣﻬﺮﯾﻪ را ﺑﻪ زوﺟﻪ ﺑﭙﺮدازد. ﺑﺎ اﻧﺠﺎم ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺟﻨﺴﯿﺖ زوج ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻣﻠﺰم ﺑﻪ ﭘﺮداﺧﺖ ﻧﻔﻘﻪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد، اﻣﺎ ﺗﮑﻠﯿﻒ ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻦ ﻋﺪه ﺗﻮﺳﻂ زوﺟﻪ ﺳﺎﻗﻂ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﺮد دﯾﮕﺮ ﺑﺮ ﻓﺮزﻧﺪان ﺧﻮد وﻻﯾﺖ ﻧﺨﻮاﻫﺪ داﺷﺖ؛ اﻣﺎ ﺣﻀﺎﻧﺖ ﻫﻤﭽﻨﺎن ﻣﻄﺎﺑﻖ زﻣﺎن ﭘﯿﺶ از ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺟﻨﺴﯿﺖ ﺑﺮای ﻫﺮﯾﮏ از زوﺟﯿﻦ ﻣﺴﺘﻘﺮ و ﺑﺮﻗﺮار اﺳﺖ. در ﺧﺼﻮص ارث ﻧﯿﺰ، ﺑﺎ اﻧﺠﺎم ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺟﻨﺴﯿﺖ، زوﺟﯿﻦ از ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ارث ﻧﺨﻮاﻫﻨﺪ ﺑﺮد؛ در ﺻﻮرت ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺟﻨﺴﯿﺖ ﻓﺮزﻧﺪ، وی ﺑﺮ اﺳﺎس ﺟﻨﺴﯿﺖ ﺟﺪﯾﺪ ﺧﻮد از واﻟﺪﯾﻦ ﺧﻮﯾﺶ ارث ﻣﯽ ﺑﺮد، اﻣﺎ در ﺻﻮرت ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺟﻨﺴﯿﺖ ﻫﺮﯾﮏ از واﻟﺪﯾﻦ، اﯾﺸﺎن ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺟﻨﺴﯿﺖ ﺳﺎﺑﻖ ﺧﻮد از ﻓﺮزﻧﺪ ﺧﻮﯾﺶ ارث ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﺑﺮد.